TRUY TÌM NGƯỜI ĐỀ XUẤT CẢI CÁCH CHỮ VIẾT NHỮNG NĂM 80 THẾ KỶ TRƯỚC

Bài thi “vở sạch chữ đẹp" của cậu bé Đặng Thuỷ Anh, học sinh lớp 4E trường tiểu học Đống Đa, Vĩnh Yên, Vĩnh Phú
Xem videoclip Luyện chữ đẹp của cô Bống- em gái mình. 
 Luyện chữ đẹp Anh Thư - vĩnh biết đại tướng Võ Nguyên Giáp.

 (Bống cũng tức là cô Chém- tác giả bài văn tế bất hủ: Văn tế những linh hồn phản động)
 

Trong bài  Xem chữ hoa hậu, nhớ thời cải cách chữ viết, Lão Thợ cạo dẫn về hai bài viết ở hai blog khác nhau nhưng đều có nội dung phê phán chuyện cải cách chữ viết những năm 80 thế kỷ trước. Xin nói ngay rằng Google.tienlang đồng tình với những phê phán này.

Thế nhưng, điều chúng tôi không đồng tình là cả hai bài viết trên đều cho rằng người đề xuất cải cách chữ viết này là "một ông học ở Nga về". Cụ thể, chủ blog Zing viết: "Chữ viết: Đang viết l, h, k, t, nh, kh, gh, … có nét liền, lên xuống rất đẹp. Cải cách lại bỏ các nét liền, lên xuống, viết theo chữ Nga (Liên Xô cũ)." Còn chủ blog Ba Trí viết chi tiết hơn và có vẻ đay ca, thống thiết hơn:

"Những năm 80, toàn bộ giáo viên tiểu học phải đi học cải cách giáo dục trong tháng hè. Trong nội dung cải cách ấy, có cải cách chữ viết. Bài này, tôi nói riêng về chữ viết.

Thế là từ đấy, nét viết chữ Việt vốn có từ thời kỳ  đầu thế kỷ 17 (1) theo mẫu tự Latinh với nét thuyết lên, thuyết xuống chân phương tuyệt đẹp. Nét chữ quốc ngữ có dáng vấp như rồng bay phụng múa, uyển chuyển như dáng đứng quê hương Việt Nam hình chữ S, mềm mại như dáng vấp người con gái Việt với trang phục áo dài truyền thống thướt tha, kiều diễm. Tôi yêu nét chữ Việt của tôi nên tôi cố gắng nắn nót chữ viết cho tuyệt đẹp như bao người Việt tiếp thu và học. Không biết từ lúc nào, nét chữ ngoạn mục ấy đã ngấm vào máu thịt, hình thành tính nết ở tôi. Và tôi cũng tin rằng nét chữ truyền thống ấy cũng ngâm ngầm hình thành đức tính thẩm mỹ vốn ẩn chứa trong đó cho tất cả thế hệ người Việt. Và cũng từ nét chữ quốc ngữ truyền thống mến yêu đã sản sinh ra bao đời, bao thế hệ người Việt với đầy đủ chân thiện mỹ.

Đùng một cái !? ông chuyên gia nào đó học từ bên Nga về? lọt vào ngành giáo dục, làm sếp lớn? phán rằng "phải cải cách chữ viết" với đề tài luận án đàng hoàng có nêu mục đích yêu cầu hẳn hoi như sau: - Nhằm....nhằm đủ thứ trong có có nhằm cho nhanh, cho lẹ, ngồi đó mà phăng người ta lên cung trăng ròi ngồi đó mà thuyết nét lên, thuyết nét xuống v.v..."

Google.tienlang xin khẳng định rằng hai chủ blog trên dường như không biết tiếng Nga. Thậm chí, chủ blog Zing hình như cũng không biết cả tiếng Anh nữa. Để minh họa cho chuyện "viết theo chữ Nga", bạn này lại dẫn ra tấm hình dưới đây:

 

Chúng tôi khẳng định cả hai bạn trên đây không biết tiếng Nga bởi vì tiếng Nga viết phăng cũng lên xuống, cũng nối nhau, móc sang nhau, mềm mại, đẹp mắt:

 

 

Vậy ai là người đề xuất Cải cách chữ viết những năm 80 thế kỷ trước?

Trong bài "Lại chuyện cải cách..." trên báo Nông nghiệp tác giả cho rằng đó là một "giáo viên cấp I ở Bộ Giáo dục". Tất nhiên, đây là bài được viết theo lối trào phúng nên không thể lấy đó làm căn cứ. Chủ blog Giao nêu băn khoăn "Không rõ thời đó Bộ trưởng Bộ Giáo dục là vị nào nữa". Chúng tôi đã có câu trả lời, đó là bà Nguyễn Thị Bình.
"Bộ trưởng Bộ Giáo dục:
Vũ Đình Hoè (tháng 9 năm 1945 - tháng 3 năm 1946) (Bộ trưởng Chính phủ lâm thời)
Đặng Thai Mai (tháng 3 năm 1946 - tháng 11 năm 1946)
Nguyễn Văn Huyên (tháng 11 năm 1946 - tháng 10 năm 1975) (qua đời khi tại nhiệm)
Nguyễn Thị Bình (1976 - tháng 2 năm 1987)
Phạm Minh Hạc (tháng 2 năm 1987 - tháng 3 năm 1990)".

Thế nhưng, cụ thể AI LÀ TÁC GIẢ ĐỀ ÁN CẢI CÁCH CHỮ VIẾT NHỮNG NĂM 80 THẾ KỶ TRƯỚC thì đến nay, chúng tôi chưa thể tìm ra. Kính mong bạn đọc hỗ trợ.

Mời tham khảo bài của bác Thợ cạo:

====

Xem chữ hoa hậu, nhớ thời cải cách chữ viết...

Nét chữ của hoa hậu Việt Nam (một thời cải cách chữ viết) Liên quan đến vùng đất Quảng Uyên. Hôm trước, ông Hoàng Quảng Uyên đã đề cập đến ở đây. Còn dưới chỉ là tư liệu. Ở đây, chỉ xem nét chữ. Không quan tâm đến nội dung. Về cơ bản, đây là nét chữ của một thế hệ học theo lối chữ cải cách. Sau rồi, lối chữ ấy phải bỏ, để quay lại lối chữ cũ được giáo dục từ thời Pháp.
Không rõ thời đó Bộ trưởng Bộ Giáo dục là vị nào nữa. Nhưng là ở khoảng trước vào sau Đổi Mới một chút (kí ức là như vậy, chưa tra cứu gì).

Lão cạo théc méc:

Cắt đi râu ria liên kết giữa các mẫu tự, thành ra viết chậm mà không đẹp. Giao có biết ai là tác giả đề án cải cách chữ viết thời đó, lý do đưa ra ?
Dẫn lại từ Giaovn 

Xem thêm:
NHỚ LẠI CCGD VÀO NĂM 1980
(Ngày 06/9/2013 – Nguyễn Đức Thành)
---
1. Năm 1980, Giáo dục nước nhà có đợt cải cách mà đến giờ ai cũng nhớ vì nhớ đến là chán/ngán. Trong đó, chú ý là cải cách cách đọc, đánh vần, cải cách chữ viết.  Hồi đó, dư luận xã hội phản ứng mạnh, nên ngành Giáo dục và đào tạo dần dà quay lại cách đọc, chữ viết cũ như hiện nay.
Xin nêu ra đây, mấy cái việc đọc, đánh vần, viết theo lối cải cách:
* Đọc: Trước các chữ cái đọc là a, bê, xê, dê, đê … Cải cách giáo dục đọc là a, bờ, cờ, dờ, đờ …
Ví dụ: COCC: Nếu đúng theo Cờ-cờ-gờ-dờ (CCGD) thì đọc là cờ-o-cờ-cờ, nhưng có ai đọc thế đâu mà vẫn thường đọc là  Xê-ô-xê-xê.
WTO: Nếu đọc theo Cờ-cờ-gờ-dờ  là Vờ-đúp-tờ-ô, nhưng có ai đọc thế đâu mà thường đọc là Vê-đúp-tê-ô.
* Đánh vần:
Ví dụ: Trước đánh vần từ khổ là: khổ → ka/hát/ô/khô/hỏi/khổ. Cờ-cờ-gờ-dờ đánh vần từ khổ là: khổ →ô/khờ/ô/khô/hỏi/khổ.
Hay, trước đánh vần từ cô là: cô → xê/ô/cô. Cờ-cờ-gờ-dờ đánh vần từ cô là: cô→ô/cờ/ô/cô. Hay, Cờ-cờ-gờ-dờ đánh vần từ cam: cam → a/mờ/am/cờ/am/cam.
* Chữ viết: Đang viết l, h, k, t, nh, kh, gh, … có nét liền, lên xuống rất đẹp. Cải cách lại bỏ các nét liền, lên xuống, viết theo chữ Nga (Liên Xô cũ).

2. Hậu quả của việc cải cách nầy thì ai cũng biết/nhớ/ngán:
- Cha mẹ (lớp trước cải cách) chữ nghĩa đầy mình mà không hướng dẫn/dạy cho con cháu được => Thế có chết, có tai hại không!?
- Những năm 80, toàn bộ giáo viên tiểu học (đang đọc, viết … theo lối truyền thống) phải đi học lại hết theo cải cách giáo dục. => Nhà nước tốn biết bao nhiêu tiền của trong việc nầy.
- Thế hệ 8x đến giờ viết chữ thế nào thì chúng ta đã biết, “xấu ơi là xấu”, chắc là phải chịu cho đến hết đời của nó, chưa nói đến hậu quả tính nết của cả thế hệ được hình thành từ việc cải cách chữ viết này!
- Còn hậu quả gì nữa … bạn nghĩ xem?

3. Đôi điều: Trách nhiệm thuộc về ai? Xử lý người đề xướng như thế nào? Đến giờ thì chẳng ai quan tâm mà chỉ ngán/lạnh/ớn cho cái lối cải cách Giáo dục của ta.
Đây là bài học đáng giá vô cùng. Mong rằng từ đây Giáo dục nước nhà có cải cách gì thì phải rất thận trọng, cân nhắc, … đừng có cái lối cải cách, cải tiến... cải lộn lùm tùm phèn, tội cho con trẻ và phụ huynh.
Nguồn: Blog.zing


Thế hệ cải cách chữ viết
Ba Trí
Những năm 80, toàn bộ giáo viên tiểu học phải đi học cải cách giáo dục trong tháng hè. Trong nội dung cải cách ấy, có cải cách chữ viết. Bài này, tôi nói riêng về chữ viết.
Thế là từ đấy, nét viết chữ Việt vốn có từ thời kỳ  đầu thế kỷ 17 (1) theo mẫu tự Latinh với nét thuyết lên, thuyết xuống chân phương tuyệt đẹp. Nét chữ quốc ngữ có dáng vấp như rồng bay phụng múa, uyển chuyển như dáng đứng quê hương Việt Nam hình chữ S, mềm mại như dáng vấp người con gái Việt với trang phục áo dài truyền thống thướt tha, kiều diễm. Tôi yêu nét chữ Việt của tôi nên tôi cố gắng nắn nót chữ viết cho tuyệt đẹp như bao người Việt tiếp thu và học. Không biết từ lúc nào, nét chữ ngoạn mục ấy đã ngấm vào máu thịt, hình thành tính nết ở tôi. Và tôi cũng tin rằng nét chữ truyền thống ấy cũng ngâm ngầm hình thành đức tính thẩm mỹ vốn ẩn chứa trong đó cho tất cả thế hệ người Việt. Và cũng từ nét chữ quốc ngữ truyền thống mến yêu đã sản sinh ra bao đời, bao thế hệ người Việt với đầy đủ chân thiện mỹ.
Đùng một cái !? ông chuyên gia nào đó học từ bên Nga về? lọt vào ngành giáo dục, làm sếp lớn? phán rằng "phải cải cách chữ viết" với đề tài luận án đàng hoàng có nêu mục đích yêu cầu hẳn hoi như sau: - Nhằm....nhằm đủ thứ trong có có nhằm cho nhanh, cho lẹ, ngồi đó mà phăng người ta lên cung trăng ròi ngồi đó mà thuyết nét lên, thuyết nét xuống v.v...

Thế là hàng vạn GV tiểu học phải thực hiện cải cái nét chữ truyền thống theo cách viết mới "bỏ tất các nét thuyết lên, thuyết xuống"  (chưa nói đến cải cách cách đọc: bờ, cờ, dờ đờ... thay cho bê, xê, dê, đê v.v..). Ngay cả sách giáo khoa cũng thế, 24 chữ cái Việt chỉ được học từng bước chứ không như xưa phải thuộc lòng a, á, ớ, cho đến phê, cu, vê, ít...Thay vì chữ a là nguyên âm đầu giống như tiếng nói chào đời đầu tiên của đứa bé cũng bị đổi thành e.  vân vân và vân vân.. 
Từ khi "bị cải cách", nét viết ký tự cái theo kiểu mới, phần lớn GV tiểu học rất vất vả. Họ vừa phải tự cải cách nét chữ vốn đã thành kỹ xão ở mỗi người lại vừa phải rèn nét chữ cải cách cho học trò một cách khiên cưởng.
Kết quả: Thế hệ 8x viết chữ "xấu quắt"  cho đến hết đời của nó, chưa nói đến hậu quả tính nết của cả thế hệ được hình thành từ việc cải cách chữ viết này!!
Rồi không hiểu sao vài năm sau đó trong chữ viết lại được phép xài trở lại nhưng chỉ để gọi là tham khảo chứ không phải chính luận. Và đến thế hệ 20x trở đi nét chữ cải cách "viết cho nhanh" ấy tự biến mất?!
Trách nhiệm thuộc về ai? Xử lý người đề xướng như thế nào? dư luận không cần quan tâm mà chỉ chán ngán cái lối cải cách của nhà giáo dục học Việt đã một lần xách mé nét chữ vốn tuyệt mỹ của quốc ngữ.
Nét chữ và nết người, người xưa nói thật quá thâm thuý.
Mong rằng từ đây đừng có cái lối cải cách, cải tiến...cải lộn như thế cho con dân nhờ.
----
Ghi chú:
(1)các nhà truyền giáo Tây phương đến Việt Nam, và bắt đầu giới thiệu đạo Thiên Chúa cho dân tạ  Để truyền đạo hữu hiệu, việc dùng chữ viết là một yếu tố rất quan trọng, trong việc tìm hiểu phong tục tập quán của dân bản xứ, cũng như việc phổ biến tư tưởng, giáo lý kinh sách cho người học đạọ  Lúc bấy giờ, các giáo sĩ nhận thấy chữ Nho và chữ Nôm quá phức tạp để học, đối với đại chúng bình dân.  Cho nên, một nhóm tu sĩ dòng Tên, cùng với các thầy giảng người Việt Nam đầu tiên, đã ra công nghiên cứu, áp dụng các mẫu tự Latinh, mà ghi chú cách phát âm tiếng Việt,  để dùng trong cách giao dịch hàng ngàỵ  Dần dần, qua nhiều năm sắp xếp và thực hành, các tu sĩ đã ghi chú được tất cả những tiếng nói của người Việt,  dựa trên căn bản  24 mẫu tự Latinh (A, B, C,...).  Đến khi Cố Đắc Lộ Alexandre De Rhodes góp công hoàn chỉnh chữ quốc  ngữ, với đầy đủ các dấu trầm bổng như dấu sắt, huyền, hỏi, ngã, và nặng.  Từ đó, chữ quốc ngữ được thêm phần  hoàn hảọ  Cho nên, Cố Đắc Lộ Alexandre De Rhodes đã được xem là người đại diện trong việc sáng chế ra chữ quốc ngữ Việt Nam.  Sau vài thế kỷ, chữ quốc ngữ đã được phổ biến trong đại chúng, từ chính quyền, giới thượng lưu trí thức đến mọi giai tầng  trong xã hội, đều chính thức công nhận chữ quốc ngữ là loại chữ thống nhất của nước Việt Nam ngày nay,  dễ học, dễ viết  cho mọi người, cũng như đối với người ngoại quốc,  vì chữ quốc ngữ Việt Nam có cùng mẫu tự Latinh, giống như hầu hết các loại chữ của các nước trên thế giớị 

Nguồn: Yume