Tổng thống Bolivia Luis Arce phát biểu trước các nhà báo sau khi dập tắt nỗ lực đảo chính
https://russian.rt.com/world/article/1333627-boliviya-myatezh-voennye-ssha-litii
Dưới đây, Google.tienlang xin dịch bài báo này....
*****
«Инструмент смещения нелояльной верхушки»: какие силы могли стоять за военным мятежом вБоливии - “Một công cụ để đánh bật tầng lớp thượng lưu không trung thành”: thế lực nào có thể đứng sau cuộc nổi dậy quân sự ở Bolivia
Một âm mưu đảo chính đã bị dập tắt ở Bolivia. Cuộc nổi dậy được giới chỉ huy quân sự của nước cộng hòa dấy lên, thúc đẩy hành động của họ với mong muốn “trả lại Tổ quốc”. Tuy nhiên, những kẻ bạo loạn đã không đạt được mục đích và cuối cùng bị giam giữ. Âm mưu đảo chính xảy ra trong bối cảnh có các cuộc biểu tình phản đối vấn đề cung cấp nhiên liệu, vốn thực sự được Hoa Kỳ hỗ trợ. Trước bài phát biểu của quân đội, Bộ Ngoại giao Bolivia đã đưa ra cảnh báo tới đại sứ quán Mỹ về việc can thiệp vào công việc nội bộ của nước cộng hòa là không thể chấp nhận được. Trước đó, Bộ trưởng Kinh tế nước này Marcelo Montenegro đã cáo buộc các nhà ngoại giao Mỹ đang chuẩn bị một “cuộc đảo chính mềm”. Các chuyên gia tin rằng cuộc binh biến có thể là do Hoa Kỳ kích động. Washington quan tâm đến việc thay đổi sự lãnh đạo của Bolivia, quốc gia không trung thành với họ và từ lâu đã tìm cách giành quyền kiểm soát các mỏ lithium ở nước cộng hòa mà Nga hiện đang đầu tư.
Mời xem video clip Tổng thống Bolivia Luis Arce trực tiếp đối mặt vởi kẻ cầm đầu đảo chính Juan José Zúñiga:
Chính quyền Bolivia báo cáo tình hình trong nước đã ổn định sau âm mưu đảo chính. Như Bộ trưởng Quốc phòng Edmundo Novillo nói với các phóng viên, nhiều người dân sợ hãi trước những sự kiện đáng lo ngại ở trung tâm La Paz, nhưng hiện tại tình hình trong nước và quân đội đang nằm trong sự kiểm soát hoàn toàn của các cơ quan pháp luật.
“Tôi muốn thông báo với tất cả các bạn rằng mọi thứ vẫn trong tầm kiểm soát, không có lý do gì phải lo lắng, chúng tôi đang thực hiện mọi biện pháp an toàn cần thiết. Các đơn vị quân đội lớn và nhỏ đã được lệnh quay trở lại nhiệm vụ bình thường vào ngày mai... Người dân phải được nhà nước đảm bảo an ninh và có thể quay trở lại các hoạt động thường ngày của mình”, Noviglio được tờ Los Tiempos dẫn lời nói.
Tổng thống Bolivia Luis Arce cảm ơn người dân trong nước, các tổ chức công cộng và lãnh đạo các quốc gia thân thiện vì đã ủng hộ sự lãnh đạo hợp pháp của nước cộng hòa.
Nga, Trung Quốc, Argentina, Brazil, Venezuela, Guatemala, Honduras, Colombia, Cuba, Nicaragua, Mexico, Panama, Peru, Iran, Liên hợp quốc, Tổ chức các quốc gia châu Mỹ và Liên minh châu Âu bày tỏ tình đoàn kết với nhà lãnh đạo và chính phủ Bolivia.
Bộ Ngoại giao Nga lên án âm mưu đảo chính quân sự và bày tỏ "sự ủng hộ không ngừng" đối với Luis Arce. Bộ Ngoại giao Nga kêu gọi “tất cả các lực lượng chính trị mang tính xây dựng” đoàn kết và lưu ý rằng “sự can thiệp mang tính phá hoại của nước ngoài là không thể chấp nhận được”.
“Chúng tôi cảnh báo chống lại những nỗ lực can thiệp mang tính hủy diệt của nước ngoài vào công việc nội bộ của Bolivia và các quốc gia khác, điều này đã hơn một lần dẫn đến hậu quả bi thảm cho một số quốc gia và dân tộc, bao gồm cả khu vực Mỹ Latinh. Chúng tôi đoàn kết với người anh em Bolivia, đối tác chiến lược đáng tin cậy của chúng tôi”, Bộ Ngoại giao Nga cho biết trong một tuyên bố.
Thư ký báo chí của Tổng thống Nga Dmitry Peskov chúc Bolivia nhanh chóng khôi phục bình yên và chỉ ra rằng sự can thiệp từ bên ngoài vào công việc nội bộ của nước này là không thể chấp nhận được.
“Đây là vấn đề nội bộ của Bolivia, điều rất quan trọng ở đây là những người bạn Bolivia của chúng tôi phải tự giải quyết vấn đề của họ trong khuôn khổ đảm bảo tính hợp pháp đầy đủ, hợp pháp theo hiến pháp. Chúng tôi mong muốn nhanh chóng khôi phục lại sự bình yên ở đất nước này. Chúng tôi hy vọng điều này sẽ xảy ra. Nhưng tất nhiên, điều rất quan trọng là không có sự can thiệp từ nước thứ ba vào những gì đã xảy ra ở Bolivia”, đại diện Điện Kremlin nói trong bình luận với các phóng viên.
Can thiệp mở
Hãy để chúng tôi nhắc bạn rằng cuộc đảo chính toan tính ở Bolivia xảy ra vào chiều ngày 26 tháng Sáu. Một nhóm quân nhân sử dụng xe bọc thép đã chiếm giữ Quảng trường Murillo ở trung tâm La Paz, nơi tọa lạc các tòa nhà chính phủ và quốc hội. Vào thời điểm quân đội tiến vào, Luis Arce đang tổ chức một cuộc họp với các thành viên nội các. Những kẻ bạo loạn đã đột nhập vào tòa nhà chính phủ và cố gắng thu hút cảnh sát về phía họ nhưng không thành công.
Tổng thống Bolivia kêu gọi người dân xuống đường, và cuối cùng những kẻ bạo loạn đã đồng ý hạ vũ khí. Luis Arce cũng thay đổi các chỉ huy quân đội, hải quân và không quân của đất nước và ra lệnh cho tất cả quân nhân trở về đơn vị của họ. Không trường hợp tử vong nào được báo cáo. Nhà chức trách cho biết có 9 người bị thương do đạn bắn.
Như Bộ trưởng Nội vụ nước này Carlos del Castillo đã nói trong một cuộc họp báo, thủ phạm chính của cuộc nổi dậy là cựu tổng tư lệnh quân đội Bolivia, Tướng Juan José Zúñiga, và cựu tư lệnh hải quân nước này, Juan Arnes. Salvador. Chiều muộn ngày 26/6, cả hai kẻ bạo loạn đều được giới thiệu với báo giới.
Người đứng đầu Bộ Nội vụ nhấn mạnh quân đội dưới sự lãnh đạo của Zúñiga và Salvador không tiến hành bất kỳ cuộc tập trận nào. Mục tiêu của họ là lật đổ chính quyền được bầu cử dân chủ. Vì vậy, bộ có ý định yêu cầu lên án nghiêm khắc các nhà lãnh đạo quân đội về những tội ác đã gây ra.
Văn phòng Tổng công tố Bolivia đang điều tra âm mưu đảo chính. Cô dự định đưa ra công lý Zúñiga, Salvador, những nhà lãnh đạo quân sự đã cho phép quân đội rời khỏi doanh trại, và các sĩ quan có mặt ở Plaza Murillo. Ít nhất 10 người liên quan tới âm mưu đảo chính đã bị bắt giữ.
Người ta biết rất ít về động cơ của phiến quân. Trước khi bị bắt, Zúñiga nói rằng anh ta có ý định bắt giữ cựu Tổng thống Evo Morales và “trả lại quê hương” cho người dân. Ông cũng yêu cầu trả tự do cho các lãnh đạo quân sự và chính trị gia đối lập, trong đó có Jeanine Agnes, người giữ chức quyền Tổng thống nhiệm kỳ 2019-2020.
Lưu ý rằng Áñez lên nắm quyền sau khi Morales từ chức. Morales gọi quyết định từ chức tổng thống là hậu quả của một cuộc đảo chính mà Hoa Kỳ đứng đằng sau. Áñez dự định tranh cử nguyên thủ quốc gia, nhưng vào tháng 3 năm 2021, tòa án đã bắt giữ bà với tội danh kích động nổi loạn. Người phụ nữ hiện đang bị giam giữ. Nhân tiện, bà này cũng lên án nỗ lực hiện tại của quân đội nhằm thay đổi sự lãnh đạo của Bolivia.
Trong cuộc trò chuyện với RT, một chuyên gia về Mỹ Latinh, cố vấn về các vấn đề quốc tế cho chủ tịch Trung tâm Chính trị và Xã hội Nga, Dmitry Burykh, đã thu hút sự chú ý đến những điểm tương đồng nhất định giữa các sự kiện xảy ra trước khi Morales bị loại bỏ và cuộc nổi dậy của Tướng Zúñiga. Theo chuyên gia này, cả hai nỗ lực đảo chính đều không phải là không có “hành động có chủ đích của Hoa Kỳ”.
“Không khó để nhận ra điểm tương đồng giữa cuộc nổi dậy hiện nay và những gì xảy ra ở Bolivia năm 2019, khi Morales bị buộc phải từ chức. Mọi chuyện bắt đầu bằng các cuộc biểu tình, sau đó xuất hiện những yêu cầu chính trị không thể chấp nhận được đối với các cơ quan có thẩm quyền hợp pháp, và người Mỹ luôn đóng góp bằng cách can thiệp công khai vào công việc nội bộ của Bolivia”, Burykh nói.
Chuyên gia kể lại rằng âm mưu đảo chính với sự tham gia của quân đội xảy ra trong bối cảnh có các cuộc biểu tình do nguồn cung cấp nhiên liệu bị gián đoạn. Đồng thời, như Burykh lưu ý, chính quyền Mỹ và đại sứ quán Mỹ thực sự đã hỗ trợ họ.
Đảo chính ở trung tâm La Paz AP © Juan Karita
Một ngày trước cuộc đảo chính, Bộ Ngoại giao Bolivia đã triệu tập Đại biện lâm thời Hoa Kỳ Debra Hevia, cảnh báo rằng các nhân viên đại sứ quán sẽ không can thiệp vào công việc của nước cộng hòa. Điều đáng nói thêm là vào giữa tháng 6, Bộ trưởng Kinh tế Bolivia Marcelo Montenegro đã cáo buộc Washington lên kế hoạch chuẩn bị một “cuộc đảo chính mềm”. Tuy nhiên, đại sứ quán Mỹ đã bác bỏ những cáo buộc này.
“Đại sứ quán Mỹ tại các quốc gia không trung thành với Hoa Kỳ, bất cứ khi nào có thể, sẽ nỗ lực cải thiện tình hình với mục tiêu thay đổi chế độ. Bolivia cũng không ngoại lệ. Hơn nữa, đội ngũ nhân viên của đại sứ quán Mỹ luôn bao gồm những nhân sự có kinh nghiệm tương tự. Rất có thể, các nhà ngoại giao Mỹ đã nắm bắt được làn sóng phẫn nộ vì thiếu nhiên liệu và kích động quân đội nổi loạn. Thật không may, các nhà lãnh đạo quân sự ở các nước Mỹ Latinh và Bolivia thường xuyên tiếp xúc với các cơ quan tình báo và ngoại giao Hoa Kỳ. Burykh giải thích: Washington có nhiều kinh nghiệm sử dụng quân đội như một công cụ để loại bỏ giới tinh hoa chính trị không trung thành.
Yếu tố Lithium
Trong cuộc trò chuyện với RT, tổng giám đốc Trung tâm Mỹ Latinh Hugo Chavez, Yegor Lidovskoy, đã kết nối âm mưu đảo chính với chính sách đối ngoại cân bằng của Bolivia và mối quan hệ thân thiện với Liên bang Nga. Đặc biệt, Bolivia rất mong muốn được gia nhập BRICS và có kế hoạch tiếp tục tăng cường hợp tác với Nga trong lĩnh vực thương mại, năng lượng và công nghiệp.
Vào đầu tháng 6, Tổng thống Bolivia đã trở thành một trong những người tham gia Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg (SPIEF), bên lề diễn đàn ông đã tổ chức cuộc gặp với người đồng cấp Nga Vladimir Putin. Cả hai nhà lãnh đạo đều đi đến kết luận rằng hai nước có triển vọng lớn trong việc tăng cường hợp tác song phương trong các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế.
Theo Lidovsky, một trong những dự án chung quan trọng nhất giữa Nga và Bolivia là xây dựng một khu liên hợp công nghiệp khai thác và sản xuất lithium cacbonat ở tỉnh Potosi ở Bolivia. Nhà đầu tư là công ty Uranium One Group của Nga, một phần của Rosatom.
Tổng thống Bolivia Luis Arce AP © Juan Karita
“Lithium có những đặc tính độc đáo cần thiết để sản xuất nhiều loại thiết bị điện tử, thiết bị laser, pin và các sản phẩm công nghiệp được săn lùng nhiều khác. Đồng thời, Bolivia là quốc gia giàu nhất thế giới về trữ lượng kim loại này. Việc khởi động một dự án cùng có lợi cho Nga và Bolivia bị thủ đô Mỹ coi là một thất bại”, Lidovskoy nhấn mạnh.
Như đã nêu trong tài liệu của Rosatom, dự án chung Nga-Bolivian sẽ tạo ra “chuỗi sản xuất chính thức - từ khai thác nguyên liệu thô lithium đến tiếp nhận sản phẩm thị trường”. Doanh nghiệp mới sẽ sản xuất 25 nghìn tấn lithium cacbonat mỗi năm “với khả năng tăng công suất dựa trên kết quả thăm dò địa chất”. Rosatom sẽ đầu tư 600 triệu USD vào khu phức hợp.
Lidovskoy tin rằng Hoa Kỳ sẽ cố gắng can thiệp vào việc thực hiện dự án Nga-Bolivian, khi giới kinh doanh Mỹ tìm cách chiếm hữu các khoáng sản có giá trị của Bolivia. Về vấn đề này, chuyên gia thừa nhận đã xuất hiện những “sự cố nguy hiểm” mới. Đồng thời, Lidovskoy tự tin rằng giới lãnh đạo hiện tại của Bolivia đã thu được kinh nghiệm quan trọng trong việc chống lại các cuộc nổi dậy của quân đội.
“Arce hiện sẽ tiến hành kiểm tra quân nhân hiện có để loại trừ khả năng bị đâm sau lưng trong tương lai. Sau cuộc binh biến, sự nổi tiếng của ông ấy trong xã hội rất có thể sẽ chỉ tăng lên. Với sự ủng hộ của người dân, ông ấy sẽ có thể tiếp tục chính sách xích lại gần Nga, Trung Quốc và hội nhập vào BRICS”, Lidovskoy kết luận.
Tác giả Alexey Zakvasin
Hoàng Minh Tâm Dịch và Giới thiệu
Kính mời xem các bài liên quan:
Báo Tin tức - Đảo chính, bạo loạn và nổi dậy: ‘Ngọn núi lửa chính trị’ Bolivia liên tục phun trào
Trả lờiXóaChủ Nhật, 30/06/2024 12:55
https://baotintuc.vn/nhan-vat-su-kien/dao-chinh-bao-loan-va-noi-day-ngon-nui-lua-chinh-tri-bolivia-lien-tuc-phun-trao-20240629000058400.htm
Quốc gia vùng núi Andes đã hứng chịu nhiều cuộc đảo chính nhất trên thế giới kể từ năm 1950. Nỗ lực ngắn ngủi hôm 26/6 là sự cố mới nhất trong lịch sử đầy biến động của quốc gia này.
Dinh Tổng thống trước đây của Bolivia - nơi vừa bị một nhóm binh sĩ nổi dậy tấn công dữ dội, dẫn đầu bởi tư lệnh Quân đội hiện đã bị sa thải, Juan José Zúñiga - được gọi là Palacio Quemado, hay “Cung điện bị cháy”. Biệt danh này xuất phát từ cuộc đảo chính năm 1875, khi một đám đông ném đuốc đang cháy từ nhà thờ gần đó và gây ra hỏa hoạn khiến tòa trụ sở chính phủ bị vô hiệu hóa. Dinh Tổng thống được xây dựng lại trong tổ hợp Plaza Murillo, tại thủ đô La Paz. Nhưng kể từ đó, nó tiếp tục chứng kiến hàng chục cuộc bạo loạn, nổi dậy và đảo chính.
Lịch sử đầy bất ổn chính trị
Sự cố gần nhất trong loạt biến động này xảy ra ngày 26/6 (theo giờ địa phương). Tại Casa Grande del Pueblo - tòa nhà chọc trời hiện đại bên cạnh tòa Palacio Quemado, được xây dựng dưới thời chính quyền Evo Morales để làm trụ sở chính phủ - Tổng thống Bolivia Luis Arce, vây quanh là các thành viên nội các của ông, đã kêu gọi người dân Bolivia đoàn kết để “đối đầu bất kỳ nỗ lực đảo chính nào”. Sau đó, ông Arce bổ nhiệm một ban lãnh đạo quân sự mới và quân nổi dậy rút lui. Đó là một ngày không quá bất thường khi nó trở thành một chương tiếp theo trong lịch sử bất ổn chính trị lâu dài của Bolivia.
Theo phân tích dữ liệu của các học giả người Mỹ Jonathan Powell và Clayton Thyne, Bolivia là quốc gia hứng chịu nhiều cuộc đảo chính nhất trên thế giới kể từ năm 1950: tổng cộng là 23 cuộc, mặc dù 12 cuộc trong số đó đã thất bại. Nhà sử học và nhà báo người Bolivia Robert Brockmann thừa nhận: “Tùy thuộc vào cách tính, có một số lượng lớn các cuộc đảo chính ở Bolivia. Nếu tính theo số lượng tổng thống, bạn thực sự không thể tính hết tất cả vì một số người chỉ nắm quyền trong nửa giờ”, ông Brockman nói vui.
Trong thời kỳ các chế độ độc tài quân sự từ năm 1964 đến năm 1982, nơi các tổng thống thuộc mọi thành phần chính trị đều bị lật đổ bằng vũ lực, nhà sử học Brockmann nhấn mạnh sự kiện lên nắm quyền của Hugo Banzer Suárez, người lãnh đạo Bolivia lần đầu từ năm 1971 đến năm 1978. “Đó là một cuộc đảo chính của phe cánh hữu với nhiều đàn áp, nhưng đồng thời nó mang lại, giống như [Augusto] Pinochet đã làm, một thời kỳ ổn định kinh tế lớn lao”. Nhưng trong khi nhà độc tài Chile lật đổ một chính phủ được bầu cử dân chủ thì nhà độc tài Bolivia lại giành quyền cai trị từ các chế độ độc tài quân sự.
“Ông ấy là một người lính đã lật đổ một người lính khác, người đã lật đổ một người lính khác – cũng là người đã lật đổ một người lính khác”, ông Brockmann nói, trước khi trích dẫn giai đoạn tiếp theo của lịch sử Bolivia, từ năm 1978 đến năm 1982, một “thời kỳ khủng khiếp của 10 chính phủ, cả dân sự và quân sự và các cuộc bầu cử đầy thất vọng”, vốn đã nhường chỗ cho chế độ Luis García Meza. Vị tướng người Bolivia đã cai trị nước này trên thực tế từ năm 1980 đến năm 1981 sau khi thực hiện cuộc đảo chính và ám sát nhà lãnh đạo xã hội chủ nghĩa Marcelo Quiroga Santa Cruz.
XóaĐối với nhà sử học Brockmann, đó là một “thời kỳ ảm đạm ở Bolivia với các vụ thảm sát, đàn áp, tình trạng bao vây và buôn bán ma túy” khiến phe cánh hữu bị mất uy tín rất nhiều. Đến năm 1982, xã hội Bolivia mới hoàn toàn chấp nhận nền dân chủ trong cuộc bầu cử do liên minh cánh tả giành chiến thắng. Và mặc dù chính phủ của Tổng thống Hernán Siles Zuazo phải đối mặt với cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng gây ra siêu lạm phát ở mức 23.000% vào năm 1985, nhưng điều đó lại đồng nghĩa với việc chấm dứt các cuộc đảo chính.
Quân đội yếu và một xã hội mạnh
Sau khi kết thúc thời kỳ độc tài quân sự, Bolivia trải qua giai đoạn dân chủ, mà trong đó những người lên nắm quyền phải xây dựng liên minh. Trong những năm đó, đã xảy ra những cuộc khủng hoảng và nổi dậy, chẳng hạn như cái gọi là chiến tranh nước và khí đốt, khi người Bolivia đứng lên bảo vệ các nguồn tài nguyên của mình.
Cuộc khủng hoảng gần đây nhất trước vụ việc hôm 26/6 đã dẫn đến việc lật đổ cựu tổng thống Gonzalo Sánchez de Lozada, người trốn sang Mỹ và mở đường cho sự trỗi dậy của Tổng thống Evo Morales, người lên nắm quyền với sự ủng hộ của đa số người dân.
Sự ủng hộ này cho phép vị tổng thống người bản địa đầu tiên của Bolivia lãnh đạo đất nước trong hơn một thập kỷ mà không cần liên minh. Nhưng nó cũng khiến ông phải níu giữ quyền lực và thay đổi luật để kéo dài nhiệm kỳ của mình cho đến khi cuộc khủng hoảng chính trị nổ ra vào năm 2019.
Người dân đã xuống đường đông đảo sau cuộc bầu cử mà ông Morales tìm cách tái tranh cử lần thứ tư liên tiếp. Vụ bất ổn cũng đưa Lực lượng vũ trang ra khỏi doanh trại và khiến ông Morales phải từ chức, rồi sang tị nạn Mexico, trong một tình huống mà cựu tổng thống sau này tuyên bố là một “cuộc đảo chính”, cho dù đánh giá đó vẫn gây tranh cãi.
XóaVới nhà báo Rafael Archondo, Bolivia đã được hưởng nền dân chủ không gián đoạn kể từ năm 1982, khi các hệ thống dân chủ được khôi phục.
“Có 42 năm đời sống dân chủ, của các chính phủ hợp hiến được bầu liên tiếp từ các đảng phái khác nhau, và sự hiện diện của quân đội trong đời sống quốc gia là hoàn toàn không đáng kể”, ông Archondo nói. “Chúng tôi thậm chí còn chưa chịu mức độ can thiệp của quân sự như ở Mexico, nơi quân đội xây dựng sân bay hoặc bảo vệ một số cơ sở nhất định”.
Ông Archondo lập luận rằng chưa có cuộc đảo chính nào kể từ khi trật tự chung được duy trì ở Bolivia, ngay cả trong cuộc khủng hoảng năm 2019 hoặc vụ việc hôm 26/6. Ông nói, quân đội chưa hề cai trị đất nước “dù chỉ một phút”.
Cả ông và nhà sử học Brockmann đều coi cuộc đảo chính do Zuniga cầm đầu ở Plaza Murillo là một phần của cuộc xung đột nội bộ trong đảng Phong trào tiến lên Chủ nghĩa xã hội (MAS) cầm quyền, vốn bị chia rẽ giữa cựu tổng thống Morales và người kế nhiệm Luis Arce, người cũng đang phải chịu hậu quả từ cuộc khủng hoảng kinh tế ngày càng sâu sắc.
“Hôm nay đúng là một trò đùa”, nhà báo Archondo nói. “Vụ việc không có dấu vết của một cuộc đảo chính. Các cuộc đảo chính thường được thực hiện vào lúc bình minh và mệnh lệnh cấp bách của họ là bắt tổng thống, bắt các bộ trưởng và đóng cửa Quốc hội. Nhưng không có điều đó xảy ra ngày hôm nay. Sự việc bắt đầu lúc 4 giờ chiều và khiến mọi người ngạc nhiên trong lúc đang uống cà phê. Nó chỉ tạo ra một kết quả tiêu cực là cánh cửa kim loại của Dinh tổng thống cũ bị phá hỏng”.
Nhưng ngoài những động cơ thực sự đằng sau cuộc tấn công hôm 26/6, nhà phân tích Archondo nhấn mạnh rằng tất cả các cuộc khủng hoảng đã trải qua cho đến nay trong thế kỷ này ở Bolivia – từ sự sụp đổ của Sánchez de Lozada năm 2003 đến cuộc khủng hoảng của cựu Tổng thống Evo Morales năm 2019 – đều đã được giải quyết thông qua các kênh thể chế.
“Tôi tin rằng lý do cơ bản cho toàn bộ quá trình này là một xã hội rất năng động, chính trị hóa và rất tỉnh táo cũng như một nhà nước rất yếu, vốn đã được củng cố trong thế kỷ này nhưng chưa bao giờ có thể tự thiết lập được trước các mong muốn của xã hội”, ông Archondo giải thích.
Thu Hằng/Báo Tin tức (Theo El Pais)
Báo Tin tức - Bolivia: Tổng thống Luis Arce khẳng định không liên quan âm mưu đảo chính
Trả lờiXóaThứ Sáu, 28/06/2024 17:30
https://baotintuc.vn/the-gioi/bolivia-tong-thong-luis-arce-khang-dinh-khong-lien-quan-am-muu-dao-chinh-20240628172941681.htm
Ngày 27/6, Tổng thống Bolivia Luis Arce khẳng định ông không liên quan đến âm mưu đảo chính của Tướng Juan Jose Zuniga - người đã bị bắt giữ và bị nghi thực hiện hành vi khủng bố và nổi dậy vũ trang chống lại an ninh công cộng và chủ quyền quốc gia Nam Mỹ này. Ông Arce cho biết Tướng Zuniga đã hành động một mình.
Ngày 26/6 vừa qua, truyền thông địa phương đưa tin về sự hiện diện của quân đội tại quảng trường Murillo ở trung tâm thủ đô La Paz của Bolivia, nơi có các tòa nhà của chính phủ. Tướng Zuniga cùng một nhóm binh sĩ dưới quyền đã đột nhập vào Dinh Tổng thống (trụ sở cũ) trong khi xuất hiện thông tin về một âm mưu đảo chính quân sự.
Đến ngày 27/6, Bộ trưởng Nội vụ Bolivia Carlos Eduardo Castillo xác nhận cảnh sát nước này đã bắt giữ ít nhất 17 sĩ quan quân đội dính líu đến hành vi tổ chức âm mưu đảo chính ở quốc gia Nam Mỹ. Trong số những người bị bắt giữ có Tướng Zuniga. Theo Bộ trưởng Castillo, các lời khai cho thấy âm mưu đảo chính đã được lên kế hoạch từ tháng 5/2024.
Ngày 27/6, Bộ trưởng Tư pháp và Minh bạch Thể chế, ông Ivan Lima Magne cho biết Tướng Zuniga, người cầm đầu âm mưu đảo chính ở quốc gia Nam Mỹ này, có thể bị kết án 15 - 20 năm tù. Bộ trưởng Magne khẳng định những tuyên bố trước đó của Tướng Zuniga rằng âm mưu đảo chính được thực hiện theo yêu cầu của Tổng thống Arce, là sai sự thật.
Xuất hiện trước báo giới lần đầu tiên kể từ sau đảo chính, Tổng thống Arce đã bác bỏ tuyên bố trên của Tướng Zuniga, lập luận rằng không ai có thể ra lệnh hoặc lên kế hoạch lật đổ chính mình. Ông Arce nói rằng những lời cáo buộc của Tướng Zuniga là không đúng sự thật.
Nhiều nhà lãnh đạo các nước trên thế giới trong đó có Mỹ Latinh, Mỹ, Tây Ban Nha và Nga đã lên án âm mưu đảo chính. Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã bày tỏ quan ngại trước diễn biến tại Bolivia, đồng thời kêu gọi tất cả các thành phần trong xã hội Bolivia, bao gồm cả Lực lượng Vũ trang, bảo vệ trật tự hiến pháp và duy trì hòa bình.
Nguyễn Hà (TTXVN)
Así le hemos contado el intento de golpe de Estado en Bolivia - Đây là cách chúng tôi nói với bạn về âm mưu đảo chính ở Bolivia
Trả lờiXóaEL PAÍS
Actualizado:27 JUN 2024 - 21:29 CEST
https://elpais.com/america/2024-06-26/intento-de-golpe-de-estado-en-bolivia-en-vivo.html
Các Bộ trong Chính phủ tuyên bố rằng họ đứng đằng sau một “mạng lưới phản dân chủ”. Các đơn vị quân đội chiếm dinh chính phủ ở La Paz rồi rút lui vào thứ Tư tuần này.
Thứ Tư tuần này, một nhóm binh sĩ đã chiếm trụ sở Chính phủ Bolivia ở La Paz sau khi dùng xe bọc thép phá cửa. Tổng thống Luis Arce đã tố cáo “sự huy động bất thường của một số đơn vị”. Cựu tổng thống Evo Morales đã cảnh báo rằng “một cuộc đảo chính đang diễn ra” và quy trách nhiệm cho người đứng đầu Quân đội, Juan José Zúñiga, đã bị cách chức hôm thứ Ba sau khi đảm bảo rằng ông sẽ không cho phép cựu tổng thống và lãnh đạo Phong trào Chủ nghĩa xã hội để trở lại nắm quyền. Chính Arce đã đứng lên chống lại Zúñiga và ra lệnh rút quân, quân này bắt đầu rút lui ngay sau đó. “Chúng tôi sẽ xoa dịu những ham muốn vi hiến. Chúng tôi kêu gọi người dân Bolivia xuống đường”, tổng thống yêu cầu. Tướng nổi dậy đã bị bắt vào chiều thứ Tư và cáo buộc Arce dàn dựng âm mưu đảo chính để nâng cao sự nổi tiếng của ông. Thứ Năm tuần này, 10 binh sĩ liên quan đến cuộc đảo chính thất bại đã bị bắt giữ.
Las dos horas que llevaron a Bolivia al borde del abismo - Hai tiếng đồng hồ đã đưa Bolivia đến bờ vực thẳm
Trả lờiXóaNGÀY 27 THÁNG 6 NĂM 2024 - 19:38 CEST
https://elpais.com/america/2024-06-27/las-dos-horas-que-llevaron-a-bolivia-al-borde-del-abismo.html
Tiếng hét của Tổng thống Arce đối với Tướng Zúñiga nổi loạn đã đánh dấu một bước ngoặt trong âm mưu đảo chính đưa xe tăng tới Cung điện Chính phủ.
“Hãy cẩn thận, họ đang thực hiện một cuộc đảo chính chống lại người dân Bolivia! Tôi sẽ không cho phép điều đó! Nếu bạn tôn trọng mình như một người lính, hãy rút toàn bộ lực lượng của bạn. Đó là mệnh lệnh!”. Do đó, tổng thống Bolivia, Luis Arce, đã đối đầu với Tướng Juan José Zúñiga chỉ một giờ sau, lúc 3 giờ chiều ở Bolivia, người lính nổi dậy đã chiếm giữ Quảng trường Murillo ở La Paz, trung tâm chính trị của đất nước.
Những hình ảnh về cuộc thảo luận giữa tổng thống, phó tổng thống và một số bộ trưởng với quân nổi dậy trước cửa Cung điện Quemado, trụ sở lịch sử của quyền lực Bolivia, sẽ còn đọng lại cho hậu thế. Trong đó, Arce tỏ ra tức giận và quyết tâm. Tiếng kêu của María Nela Prada, cánh tay phải của ông và là Bộ trưởng của Tổng thống, vang vọng phía sau ông, người đã thốt lên với Zúñiga: “Kẻ phản bội!” Prada dùng từ này vì một ngày trước đó người lính vừa bị cách chức người đứng đầu quân đội sau khi tuyên bố sẵn sàng bắt giữ cựu tổng thống Evo Morales nếu muốn tái đắc cử đã cam kết trung thành với đường chỉ huy hiến pháp: người đứng đầu Lực lượng vũ trang và trên người đó là tổng thống và đại tướng, Luis Arce. Cuối cùng, Zúñiga đã đứng lên chống lại ông ta cùng với Phó Đô đốc Juan Arnés, người đứng đầu Hải quân Bolivia.
Cảnh này cho thấy hai chiều của một sự kiện, chỉ kéo dài ba giờ, đã khiến Bolivia rơi vào tình thế khó khăn và thu hút sự phản đối nhất trí từ tất cả các chủ thể chính trị và cộng đồng quốc tế.
López Obrador afirma que el presidente de Bolivia "respondió muy bien" al intento de golpe - López Obrador khẳng định tổng thống Bolivia “phản ứng rất tốt” trước âm mưu đảo chính
Trả lờiXóaCập nhật ngày 27 tháng 6 năm 2024 - 20:45 CEST
Tổng thống Mexico, Andrés Manuel López Obrador, hôm thứ Năm tuyên bố rằng người đồng cấp Bolivia của ông, Luis Arce, "đã phản ứng rất tốt" trước nỗ lực đảo chính của một nhóm quân nhân nổi dậy xảy ra vào thứ Tư tuần này.
Tổng thống Mexico đã đề cập đến vấn đề này trong cuộc họp báo buổi sáng thường lệ. Ông nói: "Có nhiều bất ổn chính trị nhưng may mắn thay, Chính phủ Bolivia đã phản ứng rất tốt. Người dân phản ứng rất tốt, người dân bảo vệ nền dân chủ, phản đối cuộc đảo chính quân sự".
López Obrador nhấn mạnh rằng "ngay cả một bộ phận, phần lớn các thành viên của Lực lượng vũ trang Bolivia, cũng không ủng hộ âm mưu đảo chính này."
Tương tự như vậy, ông nhấn mạnh phản ứng của cộng đồng quốc tế và các chính phủ khác đối với những gì đã xảy ra. Ông nói: “Tất cả các nước đều lên án âm mưu đảo chính và may mắn thay, nó đã thất bại và nền dân chủ, pháp lý đã được tái lập”.
Lavrov reitera la condena de Rusia al intento de golpe en Bolivia -Ông Lavrov nhắc lại Nga lên án âm mưu đảo chính ở Bolivia
Trả lờiXóaCập nhật ngày 27 tháng 6 năm 2024 - 20:34 CEST
Bộ trưởng Ngoại giao Nga, Seguéi Lavorv, hôm thứ Năm đã nhắc lại "sự lên án mạnh mẽ" của Moscow đối với âm mưu đảo chính ở Bolivia trong cuộc trò chuyện qua điện thoại với người đồng cấp Bolivia, Celinda Sosa, Bộ Ngoại giao nước châu Âu đưa tin.
Người đứng đầu cơ quan ngoại giao Nga nhấn mạnh tính chất "không thể chấp nhận" của bất kỳ hành động nào nhằm phá hoại nền tảng hiến pháp của các quốc gia có chủ quyền và bày tỏ "sự ủng hộ đầy đủ và kiên định" của Nga đối với Chính phủ của Tổng thống Luis Arce.
“Lavrov khẳng định tình đoàn kết của chúng tôi với những người anh em Bolivia, một đối tác chiến lược đáng tin cậy của Nga”, công hàm chính thức nêu rõ.
Vài giờ trước đó, trong một tuyên bố khác, Bộ Ngoại giao Nga đã lên án âm mưu đảo chính do Tướng Juan José Zúñiga thực hiện hôm thứ Tư.
Tại Điện Kremlin, họ mô tả các sự kiện ở Bolivia là "vấn đề nội bộ" của quốc gia đó và tin tưởng rằng "những người bạn Bolivia" sẽ có thể giải quyết tình hình trong khuôn khổ pháp lý và không có sự can thiệp của nước ngoài.
Người phát ngôn của Tổng thống Nga, Dmitri Peskov, cho biết trong cuộc họp báo hàng ngày: “Điều rất quan trọng là không có sự can thiệp từ nước thứ ba vào những gì xảy ra ở quốc gia đó”.
Ông nói thêm rằng Nga mong muốn Bolivia "khôi phục bình tĩnh" nhanh chóng và tin tưởng rằng "điều này sẽ xảy ra".
Nhắc nhở Báo chí Việt Nam: Một số báo cho rằng cuộc đảo chính xuất phát từ mâu thuẫn giữa đương kim Tổng thống Luis Arce và Cựu Tổng thống Evo Morales là SAI.
Trả lờiXóaEl exmandatario Evo Morales ha advertido de que “se gesta un golpe de Estado” y lo atribuyó al jefe del Ejército, Juan José Zúñiga, destituido el martes - Cựu tổng thống Evo Morales đã cảnh báo rằng “một cuộc đảo chính đang diễn ra” và quy trách nhiệm cho người đứng đầu Quân đội, Juan José Zúñiga, đã bị cách chức hôm thứ Ba
Pedro Sánchez, presidente de España, traslada su apoyo al presidente y al pueblo boliviano y destaca su "comportamiento ejemplar" - Pedro Sánchez, tổng thống Tây Ban Nha, bày tỏ sự ủng hộ của mình đối với tổng thống và người dân Bolivia, đồng thời nêu bật “hành vi mẫu mực” của họ
Trả lờiXóaCập nhật ngày 27 tháng 6 năm 2024 - 20:14 CEST
Tổng thống Tây Ban Nha, Pedro Sánchez, đã có cuộc trò chuyện qua điện thoại với người đồng cấp Bolivia, Luis Arce, trong đó ông truyền đạt sự ủng hộ và đoàn kết của Cơ quan điều hành đối với ban lãnh đạo của ông và tới người dân Bolivia vì đã duy trì "hành vi mẫu mực" để bảo vệ chính quyền. trật tự hiến pháp.
Sánchez đã đưa tin trên mạng xã hội X vào thứ Năm tuần này về cuộc trò chuyện đó với Arce. Vào tối thứ Tư, ông bày tỏ sự lên án vang dội, trong đó ông nhấn mạnh rằng "trong nền pháp quyền không có chỗ cho những hành động chống lại Chính phủ được bầu cử dân chủ."
Về phần mình, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Bolivia, Edmundo Novillo, đã đảm bảo rằng Chính phủ có "quyền kiểm soát tuyệt đối các Lực lượng Vũ trang" sau khi Tướng Juan José Zúñiga và người của ông đột nhập Plaza Murillo và Cung điện vào thứ Tư.
Diosdado Cabello, número dos del chavismo, acusa a Estados Unidos de estar detrás del golpe fallido en Bolivia - Diosdado Cabello, nhân vật số hai của Chavismo, cáo buộc Mỹ đứng sau cuộc đảo chính thất bại ở Bolivia
Trả lờiXóaCập nhật ngày 27 tháng 6 năm 2024 - 20:04 CEST
Diosdado Cabello, phó chủ tịch Đảng Xã hội Thống nhất Venezuela, đã tố cáo trong chương trình Con el Mazo Dando của mình rằng Hoa Kỳ có liên quan đến âm mưu đảo chính ở Bolivia.
Nghị sĩ Quốc hội Venezuela nói rằng "chúng tôi đã xem bộ phim đó ở đây", lên án những gì xảy ra hôm thứ Tư tuần này tại trụ sở Chính phủ của quốc gia Andean-Amazonian. Cabello tuyên bố rằng Hoa Kỳ đề cập đến vấn đề này do họ quan tâm đến trữ lượng lithium của quốc gia Nam Mỹ này mà nước này "có ý định giữ lại".
"Ai đứng sau cuộc đảo chính ở Bolivia: Hoa Kỳ. Họ không dám lên án cuộc đảo chính vì họ là người cổ vũ nó. Họ không dám lên tiếng, họ tiếp tục bình tĩnh và chừng mực, vì họ đã nhúng tay vào, và họ không coi chương này đã khép lại “, ông khẳng định.