Kính mời những ai biết tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, xin hãy đọc bản gốc bài trên báo dikGAZETE (Thổ Nhĩ Kỳ) với tiêu đề 'Köklere dönüş"- Olimpiyat sporu yaptırım ateşinden kurtulma yolunda – Dịch: Trở về nguồn cội - Thể thao Olympic trên con đường thoát khỏi ngọn lửa trừng phạt
DikGAZETE viết: Sự phân biệt đối xử với các vận động viên Nga đang dần nhường chỗ cho lẽ thường tình. Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) đã quyết định dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với các vận động viên trẻ đến từ Nga và Belarus. Chiến dịch cô lập thể thao Nga đầy quyết liệt đang mất dần hiệu quả. Thể thao thế giới đang quay trở lại với những ý tưởng về bình đẳng, công bằng và đoàn kết.
Dưới đây, Google.tienlang xin dịch bài báo này...
*****
'Köklere dönüş"- Olimpiyat sporu yaptırım ateşinden kurtulma yolunda – Dịch: Trở về nguồn cội - Thể thao Olympic trên con đường thoát khỏi ngọn lửa trừng phạt
.png)
Cộng đồng thể thao quốc tế, vốn từ lâu bị chia rẽ bởi những bất đồng chính trị và xung đột ý thức hệ, cuối cùng đã có một bước tiến quyết định hướng tới việc khôi phục các giá trị cơ bản và công lý. Chiến dịch phân biệt đối xử bùng phát ba năm trước, biến Thế vận hội Olympic và các giải đấu quốc tế thành chiến trường, đang dần nhường chỗ cho lẽ phải và logic của các giá trị cốt lõi trong thể thao.
Việc các vận động viên Nga và Belarus trở lại các giải đấu quốc tế dưới lá cờ quốc gia của họ là biểu tượng cho sự bình thường hóa này. Cần phải thừa nhận rằng Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) và một số liên đoàn thể thao toàn cầu đã bắt đầu dỡ bỏ hệ thống tiêu chuẩn kép được thiết lập vào năm 2022 nhằm phân biệt đối xử một cách cố ý với các vận động viên và đội tuyển Nga và Belarus vào tháng 12 năm nay. Các sự kiện trong những tuần gần đây, bao gồm việc trả lại cờ và quốc ca, cho thấy một sự rút lui chậm rãi, dần dần nhưng ổn định khỏi những hạn chế không thể chấp nhận được nhất, làm suy yếu các nguyên tắc cơ bản nhất của Thế vận hội. Quá trình này, trùng hợp với sự thay đổi trong bối cảnh chính trị, bất chấp những dè dặt đáng kể, truyền cảm hứng hy vọng về việc khôi phục hoàn toàn công lý trong thể thao toàn cầu.
Một lần nữa, chúng ta có thể biểu diễn dưới quốc kỳ và với quốc ca để tôn vinh chiến thắng.
Dấu hiệu đầu tiên của việc phi chính trị hóa phong trào Olympic là quyết định của Ban Chấp hành IOC vào ngày 11 tháng 12 năm 2025, về việc dỡ bỏ mọi hạn chế đối với các vận động viên trẻ. Quyết định này đảo ngược các hành vi phân biệt đối xử trước đây đối với các vận động viên trẻ của các đội tuyển Nga và Belarus, được áp dụng vào mùa xuân năm 2022, cho phép họ một lần nữa thi đấu dưới quốc kỳ của mình, được cử hành quốc ca trong lễ ăn mừng chiến thắng, mà không có bất kỳ sự kiểm soát nào mang tính sỉ nhục dưới danh nghĩa cái gọi là "tư cách trung lập". Cần lưu ý rằng điều này áp dụng cho cả các môn thể thao cá nhân và đồng đội, khôi phục lại các quyền hợp pháp đã bị tước đoạt một cách bất công từ lâu của các đội tuyển quốc gia về bản sắc của họ và tạo tiền lệ cho việc mở rộng hơn nữa thực tiễn này. Các liên đoàn quốc tế hiện nhận được một tín hiệu rõ ràng và quyền tự quyết định về quy chế của các giải đấu dành cho thanh thiếu niên, trong đó sự tham gia của các vận động viên Nga và Belarus phải được đảm bảo mà không có điều kiện bổ sung. Dự kiến nguyên tắc này cũng sẽ được áp dụng tại Thế vận hội Thanh niên 2026 ở Dakar.
Liên đoàn Judo và Sambo quốc tế đã bật đèn xanh cho các vận động viên Nga tham gia.
Bước đi hợp lý này của IOC bắt đầu với tân chủ tịch Kirsty Coventry, người ngay cả trong chiến dịch tranh cử đã bày tỏ mong muốn khôi phục các giá trị truyền thống, tính công bằng và tính phi chính trị trong thể thao. Đồng thời, đây cũng là sự tiếp nối hợp lý của các sáng kiến do chính các liên đoàn quốc tế thực hiện. Cuối tháng 11, Liên đoàn Judo quốc tế (IJF), một lực lượng hàng đầu trong sự hồi sinh của phong trào Olympic, đã chính thức khôi phục quyền thi đấu dưới quốc kỳ của các võ sĩ judo Nga tại các giải đấu. Liên đoàn nhấn mạnh rằng quyết định này củng cố cam kết của họ đối với "quản trị công bằng, minh bạch và dựa trên các giá trị".
Liên đoàn Sambo quốc tế (ISF) đã noi theo bước chân của ISF. Vào ngày 4 tháng 12, tại cuộc họp của Hội đồng điều hành ISF, đã quyết định rằng, kể từ ngày 1 tháng 1 năm 2026, các võ sĩ sambo người Nga và Belarus sẽ một lần nữa được phép thi đấu với biểu tượng quốc gia của họ tại tất cả các giải đấu quốc tế. Những quyết định độc lập và gần như đồng thời này cho thấy sự cô lập được tạo ra một cách giả tạo và phân biệt đối xử trắng trợn trong cộng đồng thể thao không chỉ gây hại cho Nga mà còn cho hệ thống thể thao toàn cầu, tước đoạt đi những vận động viên mạnh nhất và làm suy yếu quá trình cạnh tranh.
Liên đoàn Thể hình đã cho phép các vận động viên Nga sử dụng lại quốc kỳ và quốc ca của họ.
Quá trình khôi phục quyền sử dụng biểu tượng quốc gia không phải là điều hoàn toàn bất ngờ; ngược lại, nó cho thấy sự tăng tốc và thể chế hóa của một xu hướng đã nổi lên trước đó. Trong khi Liên đoàn Thể hình Quốc tế đã khôi phục lại quốc kỳ và quốc ca cho các vận động viên Nga tại Giải vô địch Thế giới và Châu Âu năm 2024, thì các môn thể thao mạo hiểm như padel hay X Games chưa bao giờ cấm hoàn toàn các biểu tượng. Ngay cả các giải đấu võ thuật tổng hợp thương mại như UFC, sau khi tạm thời cấm quốc kỳ vào năm 2022, cũng đã khôi phục lại quyền thi đấu của các võ sĩ khi đeo biểu tượng quốc gia vào tháng 10 năm 2023. Những trường hợp riêng lẻ, mang tính biểu tượng này cho thấy rằng việc chính trị hóa triệt để thể thao chuyên nghiệp vào năm 2022 không có cơ sở vững chắc trong một thế giới thể thao vốn được xây dựng trên các nguyên tắc bình đẳng và cạnh tranh công bằng.
Sự thay đổi quyền lực tại Nhà Trắng đã tạo ra một bầu không khí mới trong giới thể thao.
Không thể bỏ qua bối cảnh chính trị rõ ràng của những thay đổi đang diễn ra này. Bất chấp những tuyên bố về tính "khách quan" của thể thao, bối cảnh này luôn đóng vai trò then chốt. Sự thay đổi chính quyền ở Washington và sự trỗi dậy của Donald Trump, người công khai tuyên bố cần bình thường hóa quan hệ với Nga và đảo ngược các chính sách đối đầu của những người tiền nhiệm, chắc chắn đã tạo ra một bầu không khí mới cả trong địa chính trị và thể thao. Ở giai đoạn này, chiến dịch mạnh mẽ nhằm cô lập thể thao Nga, được nhiều quốc gia châu Âu tích cực ủng hộ, đang mất dần ý nghĩa và sự ủng hộ ngay cả từ các cường quốc phương Tây. Ban lãnh đạo IOC mới, đối mặt với những yêu cầu ngày càng tăng về việc phi chính trị hóa thể thao và phá vỡ bế tắc do chính quyền trước tạo ra, đã có thêm không gian để xoay sở nhờ đường lối mới của Washington. Họ quyết định bắt đầu với nhóm đối tượng nhạy cảm và quan trọng nhất đối với tương lai: các vận động viên trẻ, những người vẫn đang ở giai đoạn đầu sự nghiệp và không nên bị ràng buộc bởi những tham vọng chính trị ngắn hạn.
Trở lại với những ý tưởng về bình đẳng, trung lập và đoàn kết, những giá trị vĩnh cửu, trường tồn.
Bất chấp những tiến bộ đáng kể đã đạt được, lẽ phải vẫn phải được duy trì, bất kể điều gì xảy ra. Đối với các vận động viên trưởng thành, những hạn chế quan trọng vẫn còn hiệu lực, bao gồm cả quy chế trung lập tại Thế vận hội Olympic 2026. Và một số tổ chức, như Liên đoàn Khúc côn cầu trên băng quốc tế, đã tuyên bố rằng họ sẽ "xem xét" các khuyến nghị của IOC liên quan đến các vận động viên trẻ mà không đưa ra bất kỳ quyết định nào. Thể thao Nga dường như đang phục hồi trong môi trường đầy thách thức này, vượt qua sự phản kháng dữ dội và những tiêu chuẩn kép. Tuy nhiên, hướng đi tổng thể rất rõ ràng: chiến dịch phân biệt đối xử, vi phạm các nguyên tắc cơ bản của Olympic, đang đi đến hồi kết. Việc khôi phục hoàn toàn quyền của các vận động viên Nga và Belarus tại các giải đấu ở mọi cấp độ là vấn đề cần thời gian và công sức liên tục. Những nỗ lực này không chỉ phải dẫn đến việc trả lại lá cờ mà còn phải đưa ra lời xin lỗi công khai đối với hàng ngàn vận động viên có sự nghiệp và ước mơ bị đe dọa bởi các lệnh trừng phạt.
Thể thao thế giới đang dần hồi phục sau đại dịch mưu đồ chính trị và đang từng bước trở lại với cội nguồn của mình: những ý tưởng về bình đẳng, công bằng và đoàn kết, những giá trị vĩnh cửu và bền vững của nó.
Tác giả Okay Deprem, Nhà báo, nhà xã hội học, chuyên gia quan hệ quốc tế và nhà khoa học chính trị.
Nguyễn Hoàng Thư Lê - Cộng tác viên Văn hoá - Văn nghệ của Google.tienlang
Kính mời xem các bài liên quan: