BÍ MẬT THIÊN AN MÔN

Chuyên san lịch sử “Trung Quốc của Mao Trạch Đông” do GEO Epoche của Đức xuất bản. Dưới đây là chương cuối "Cơn bão trên Thiên An Môn" do Cay Rademacher biên soạn. Nhân kỷ niệm 25 năm vụ "Thảm sát Thiên An Môn"- Trung Quốc, 6/1989-6/2014, Google.tienlang xin giới thiệu trên nhiều kỳ cuốn sách lịch sử này...

------

CƠN BÃO TRÊN THIÊN AN MÔN

KỲ 1- PHẦN MỞ ĐẦU

Sau 10 năm khủng hoảng từ cuộc Đại văn cách - Cách mạng Văn hoá Vô sản Vĩ đại từ 1967 đến 1976 khi Mao Trạch Đông ngỏm củ tỏi - Đặng Tiểu Bình đã giành được quyền lực để tiến hành cải các kinh tế từ đầu năm 1979. 

Mao Trạch Đông
---
Xem video clip:
Thiên An Môn 25 năm nhìn lại

10 năm sau là khủng hoảng bùng nổ với cao điểm là vụ tán sát TAM 1989, Đặng phải rút kinh nghiệm từ những vụ đấu đá quyền lực thời Mao đến những biến động chính trị thời mở cửa mà đề ra giải pháp chính trị:

Đặng Tiểu Bình

Hồ Diệu Bang

Thứ nhất, không tập trung quyền lực vào trong tay một người, người cuối cùng chính là họ Đặng, mà phải phân chia quyền hạn cho nhiều người nhiều nhóm để tránh nạn độc đoán.

Triệu Tử Dương

Lý Bằng

Cùng Giang Trạch Dân, Lý Bằng và Chu Dung Cơ là những nhân vật nổi lên sau vụ Thiên An Môn- TAM, Đặng đã chọn Hồ Cẩm Đào và Ôn Gia Bảo, để họ có cả chục năm học nghề và thu thập kinh nghiệm từ các nhiệm sở liên tiếp. 

Cũng do sáng kiến đó của Đặng Tiểu Bình, thế hệ lãnh đạo thứ năm là Tập Cận Bình hay Lý Khắc Cường được Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào cất nhắc và đào luyện từ Đại hội 16 vào năm 2002, rồi mới lên chức sau Đại hội 17 vào năm 2007 để lãnh đạo từ đầu năm 2013 sau Đại hội 18 vào cuối Tháng 10 - 11/2012.

Thứ hai, trong việc chia quyền giữa các phe nhóm thì phải có sự đồng thuận qua tiến trình thuyết phục, vận động hay mặc cả, phương pháp này cũng có những nhược điểm hiển nhiên.

Yêu cầu về thỏa hiệp giữa các phe phái khiến lãnh đạo không thực hiện nổi những ưu tiên sinh tử của đảng. 

Thí dụ xa là ba kế hoạch phát triển các tỉnh lạc hậu bị khóa trong đất liền đã được đề ra từ thời Giang Trạch Dân qua thời Hồ Cẩm Đào mà vẫn không có kết quả. 

Thí dụ gần là ưu tiên giảm đà tăng trưởng để tiến hành cải cách theo kiểu từ lượng chuyển ra phẩm. 

Ưu tiên này được Hội nghị Ban chấp hành Trung ương kỳ V của khóa 17 nêu ra từ năm 2010 rồi năm 2011 - mà sau cùng lại phải buông.

Những chuyện đó cho thấy nhược điểm thứ hai là hệ thống chính trị có vẻ ổn định này không thể đối phó với loại đột biến ngắn hạn. 

Mọi người đều có thể đồng ý về việc cải tổ từ lượng sang phẩm là chấp nhận đà tăng trưởng thấp hơn để bẻ tay lái mà cỗ xe khỏi bị lật. 

Nhưng nhu cầu đó bị chặn vì vụ suy thoái toàn cầu 2008-2009 và lãnh đạo phải bơm tiền cấp cứu nên thổi lên bong bóng đầu cơ, nghĩa là khi bị bất ngờ thì lúng túng và xoay không kịp.

Trong hệ thống quyền lực hiện nay, lãnh đạo Trung Quốc có 25 người là Uỷ viên Bộ Chính trị. 

Trong số này, chín ủy viên của Ban Thường vụ Bộ Chính trị là những người quyền thế nhất, mỗi người đều có những trách nhiệm riêng ở trong đảng và bộ máy nhà nước cùng quân đội là ba cơ chế song hành. 

Họ đấu tranh, thuyết phục và thỏa hiệp với nhau để dung hòa quan điểm và quyền lợi, nhưng người nào cũng có phe cánh của mình.

Bốn phe có thế lực nổi bật trong nhóm quyền lực mờ ảo và mờ ám này là:

Nhóm "Thái tử đảng" gồm con cháu các đại công thần thời cách mạng và liên kết với nhau vì quyền lợi hơn là lập trường tư tưởng;

Khối "Đoàn phái" là các đảng viên xuất thân từ Đoàn Thanh niên Cộng sản (Cộng thanh đoàn) và cùng nương nhau để tiến lên vị trí quyền lực cao nhất; 

"Cánh Thượng Hải" là các đảng viên xuất thân hay dựng nghiệp từ thành phố Thượng Hải, với uy thế nhiều khi lấn át các đảng viên cao cấp nhất của Bắc Kinh; 

Nhóm "Thanh Hoa" xuất thân từ Đại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh, là phần tử ưu tú có trình độ chuyên môn cao. 

Ngoài ra cũng còn các đảng viên xuất thân các trường lớn, như Đại học Bắc Kinh hay Đại học Phục Đán tại Thượng Hải.

 

 Giang Trạch Dân

Giang Trạch Dân là người tiến lên từ "Cánh Thượng Hải", dù đã về hưu vẫn gài người của mình vào Bộ Chính trị và nhất là Thường vụ Bộ Chính trị để giành ảnh hưởng với Hồ Cẩm Đào và đã có quyền lợi liên kết với nhóm "Thái tử đảng".

Là lãnh tụ của "Đoàn phái", Hồ Cẩm Đào đã về hưu từ đầu năm ngoái, nhưng cũng nâng đỡ vây cánh của mình để tiếp tục gây ảnh hưởng trong hệ thống chính trị. 

Hồ Cẩm Đào

Ôn Gia Bảo

Cả hai đều vận động các đảng viên ưu tú từ nhóm "Thanh Hoa", Bắc Kinh hay Phục Đán để tạo thế lực cho mình. 

Trong thực tế, Giang Trạch Dân hay Hồ Cẩm Đào, hoặc các lãnh tụ đã hay sắp về hưu như Lý Bằng, Chu Dung Cơ, Ngô Bang Quốc và Ôn Gia Bảo đều trở thành những "Thái thượng hoàng", họ kín đáo vận động và chi phối những người đương nhiệm, nằm bên ngoài sự hiểu biết và phán xét của dân chúng.

Trên đại thể thì ngoài việc tranh giành đặc lợi cho tay chân và thân tộc, khác biệt chính giữa hai nhóm "Cánh Thượng Hải" và "Đoàn phái" cũng nằm trong chủ trương phát triển.

Cánh Thượng Hải quy tụ các đảng viên tự xưng là cách tân, đòi hiện đại hóa Trung Quốc qua việc phát triển các tỉnh ở vùng duyên hải, sẵn sàng cấu kết với doanh nghiệp quốc tế và muốn đạt mức tăng trưởng cao. 

Họ muốn các tỉnh phải có thêm quyền hạn kinh tế để linh động đối phó với tình hình. 

Trong thực tế, đây là thành phần kinh doanh biến báo, lý tài và tham ô nhất và việc cấu kết để chia chác quyền lợi với các đảng viên và thân tộc trong Thái tử đảng đã xảy ra.

Ngược lại, Đoàn Phái gồm các đảng viên từng là Bí thư của các tỉnh nghèo và bị khóa trong lục địa thì e sợ phân hoá nên đòi tập trung quyền lực vào trung ương, để dồn phương tiện thu vét từ các tỉnh duyên hải cho các địa phương và thành phần nghèo khốn ở bên trong. 

Họ có quan điểm gọi là "thân dân", đại chúng hay "populist", tay chân thì cũng cấu kết để chia chác quyền lợi chứ không liêm chính như người ta mơ tưởng.

Bên cạnh các nhóm quyền lực chính trị và kinh tài của thành phần dân sự lại còn có quân đội.

Hệ thống lãnh đạo quân đội Trung Quốc có hai cơ chế cùng một tên và cùng một thành phần 12 người để chỉ huy quân đội ở trong bộ máy đảng và trong bộ máy nhà nước. 

Đó là Trung ương Quân ủy hội.

Lãnh đạo Quân ủy Trung ương đương nhiên là Tổng bí thư kiêm Chủ tịch Nhà nước, một nhân vật dân sự, trong số ba Phó Chủ tịch ở dưới thì người có quyền nhất cũng là một nhân vật dân sự, còn lại là 10 viên tướng. 

Mặc dù các tướng lãnh không nằm trong chín người của Thường vụ Bộ Chính trị, họ thường xuyên họp hành riêng với hai lãnh tụ cao cấp nhất của đảng và cũng gây ảnh hưởng mà bên ngoài khó thấy ra.

Việc gây ảnh hưởng càng thuận tiện khi các phe phái dân sự cần huy động hậu thuẫn của quân đội trong cuộc đấu tranh để giành lấy quyền lực cho mình. 

Rút kinh nghiệm từ Giang Trạch Dân, sau khi rời chức Tổng bí thư và Chủ tịch nước vẫn còn lãnh đạo Quân ủy thêm hai năm, Hồ Cẩm Đào sẽ tiếp tục ở lại như một Thái thượng hoàng và giới hạn quyền lực của Chủ tịch Tập Cận Bình.

Chính là khung cảnh đấu đá ấy mới khiến các tướng lãnh cực đoan nhất có thể đẩy Trung Quốc vào tư thế hung hăng ngang ngược như hiện nay ở ngoài biển Đông.

Sau đại hội 18, bảy trong chín Ủy viên Thượng vụ Bộ Chính trị về hưu vì tuổi tác nên chỉ còn lại hai người cũ là Tập Cận Bình, thuộc Thái tử đảng, là người được Giang Trạch Dân cất nhắc và đỡ đầu từ chục năm trước, người kia là Lý Khắc Cường, nhân vật thân tín của Hồ Cẩm Đào.

Việc đề cử bảy người khác từ Bộ Chính trị vào Thường vụ Bộ Chính trị là mục tiêu đấu tranh từ nhiều năm qua của các phe nhóm trên.

Trong khung cảnh đó từ đầu năm 2012 giữa những cuộc biểu tình và bạo động ở nhiều nơi, người ta thấy bùng nổ sự biến khi Giám đốc Công an kiêm Phó Thị trường thành phố Trùng Khánh vào tòa Tổng lãnh sự Hoa Kỳ ở thủ phủ Thành Đô của tỉnh Tứ Xuyên xin tỵ nạn chính trị, Vương Lập Quân xin đào thoát và sau đó được an ninh Trung Quốc bắt giữ đã châm ngòi cho cuộc khủng hoảng chính trị vì Bí thư Trùng Khánh là Bạc Hy Lai bị cách chức và ra khỏi Bộ Chính trị, và vợ là Cốc Khai Lai bị ra toà vì tội giết người, một kết quả bất ngờ nhưng chỉ là mặt nổi không thể che giấu của những đòn hiểm độc chìm sâu bên dưới.

Sự kiện giàn khoan hiện nay theo Thạch Bình (một người Trung Quốc hiện đang cư trú ở Nhật Bản, là một bình luận gia chuyên về Trung Quốc, tác giả của những cuốn sách như "Vì sao tôi lại từ bỏ Trung Quốc" hay "9 chính trị gia đã phá hỏng quan hệ Nhật - Trung" sách viết bằng tiếng Nhật, xuất bản tại Nhật) là tính toán sai lầm mọi mặt của phía Trung Quốc, ông lớn đứng đằng sau sự kiện này muốn tạo ra một thất bại về ngoại giao, để truy cứu người chịu trách nhiệm chính là ông Tập Cận Bình - người đang ra sức truy quét nhóm tham nhũng trong nội bộ Trung Quốc.

Nổi lên ở sau cái màn khuất mặt ấy, tựa như thấy bóng dáng ông Giang Trạch Dân và đệ tử Tăng Khánh Hồng, người vốn đã từng phụ trách ngành dầu khí Trung Quốc, và từng là Phó Chủ tịch nước Trung Hoahttp://wedge.ismedia.jp/articles/-/3867?page=7

ベトナム衝突事件を仕掛けた中国の「黒幕」

wedge.ismedia.jp

南シナ海での中越の衝突は、実に不可解なタイミングであったが、掘削を実施した企業を見ると、意外な真相が見えてくる。