.jpg)
.jpg)
Kính mời những ai biết tiếng Nga, xin hãy đọc bản gốc bài báo có tiêu đề Ночью Путинэкстренно собрал мировые СМИ: его главныезаявления – Dịch: Putin khẩn cấp triệu tập truyền thông thế giới vào ban đêm: những tuyên bố chính của ông
https://dzen.ru/a/aFNMTM1k9lrwKntn
Vladimir Putin đã có cuộc họp với các giám đốc hãng thông tấn quốc tế tại St. Petersburg bên lề Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg (SPIEF). Tổng thống đã nói chuyện với đại diện của các phương tiện truyền thông quốc tế, bao gồm cả những người từ các quốc gia không thân thiện. Các tuyên bố chính của Tổng thống có trong tài liệu của chúng tôi.
Dưới đây, Google.tienlang xin dịch bài báo này…
******
Ночью Путинэкстренно собрал мировые СМИ: его главныезаявления – Dịch: Putin khẩn cấp triệu tập truyền thông thế giới vào ban đêm: những tuyên bố chính của ông
.png)
Ảnh chụp màn hình tiêu đề bài báo
Hôm nay
Đại diện từ Hoa Kỳ, Anh, Đức, Pháp, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ cùng nhiều quốc gia khác đã tham dự cuộc họp.
🔸 Putin cho biết ngày càng có nhiều đối tác của Nga đến SPIEF. Theo ông, Moscow phản đối chiến tranh thương mại và các hạn chế.
🔸 Putin lưu ý rằng vai trò của tiếng Trung đang gia tăng ở Nga, điều này là do sự mở rộng của quan hệ kinh tế. Có 50 nghìn sinh viên Trung Quốc đang học tập tại Nga và chi phí cho các dự án đầu tư song phương là 200 tỷ đô la. Tổng thống cho biết cháu gái của ông đang học tiếng Trung, cô bé có một giáo viên đến từ Bắc Kinh.
Nga và Trung Quốc đang phát triển hợp tác kỹ thuật quân sự, Vladimir Putin cho biết. Ông cũng lưu ý rằng Moscow hài lòng với những thành tựu của Trung Quốc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
🔸 Trả lời câu hỏi của Martin Romanczyk, giám đốc hãng thông tấn Deutsche Press Agentur (DPA) của Đức, Putin cho biết ông nghi ngờ liệu Đức có thể là bên hòa giải trong cuộc khủng hoảng Ukraine hay không. Xét cho cùng, bên hòa giải phải trung lập, và Berlin đang gửi xe tăng đến Lực lượng vũ trang Ukraine.
Họ đã ngừng liên lạc, hãy để họ tiếp tục. Và Moscow sẵn sàng đối thoại.
🔸 Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho phép thay đổi chế độ ở Iran, và Donald Trump cũng nói như vậy. Putin có cho phép khả năng Iran đầu hàng không? Câu hỏi này được Reuters đặt ra.
Putin trả lời rằng ở Iran, xã hội đã tập hợp xung quanh giới lãnh đạo đất nước. Cần phải tìm cách chấm dứt các hành động quân sự và tìm cách để tất cả các bên trong cuộc xung đột đạt được thỏa thuận nhằm đảm bảo lợi ích của Iran trong lĩnh vực hạt nhân hòa bình và lợi ích của Israel về mặt an ninh.
🔸 Người đứng đầu hãng thông tấn Indonesia Antara quan tâm đến vấn đề ưu tiên trong quan hệ giữa Moscow và Jakarta. Nga có thể đóng góp gì để cải thiện tình hình kinh tế toàn cầu?
Putin nhấn mạnh rằng thế giới đang thay đổi mạnh mẽ, các nước châu Á đang chuyển đổi nhanh chóng và cơ cấu nền kinh tế của họ đang thay đổi. Nga đang nỗ lực đa dạng hóa quan hệ và sẽ hỗ trợ các lĩnh vực hợp tác truyền thống với Indonesia, đồng thời hy vọng phát triển quan hệ với nước này trong khuôn khổ BRICS. Chúng tôi sẽ tạo điều kiện để Indonesia hội nhập và phát triển trong BRICS, tổng thống đã hứa.
🔸 Một nhà báo từ Kazakhstan đã hỏi rằng Moscow và Astana có thể làm gì để phát triển hơn nữa quan hệ kinh tế trong bối cảnh thách thức toàn cầu.
Nga và Kazakhstan là đồng minh, Putin lưu ý. Họ đang phát triển quan hệ trong mọi lĩnh vực. Moscow coi trọng điều này và đáp lại, tổng thống đảm bảo.
🔸 Một phóng viên của hãng thông tấn EFE của Tây Ban Nha đã hỏi Putin có thể gửi thông điệp gì tới các nhà lãnh đạo các nước NATO trước kế hoạch tái vũ trang của họ.
Theo Putin, Nga không coi NATO là mối đe dọa đối với nước này và sẵn sàng ứng phó với mọi thách thức.
Chúng ta có khả năng tự chủ về mặt an ninh của mình.
Trong nhiều thế kỷ, phương Tây đã nói về mối đe dọa từ Nga: điều này thuận tiện cho chính sách trong nước của họ, tổng thống lưu ý. Các nước phương Tây đã giúp tổ chức một cuộc đảo chính ở Ukraine vào năm 2014, nhà lãnh đạo Nga nhớ lại.
Mời coi lại một vài bài:
1. Bài vào Thứ Sáu, 16 tháng 4, 2021 với tiêu đề Các nhà báo Việt Nam nên biết: NGUYÊN NHÂN QUAN HỆ NGA- UKRAINA ĐANG NÓNG LÊN LÀ DO UKRAINA CHỦ TRƯƠNG ĐẢO NGƯỢC LỊCH SỬ, QUYẾT LÀM TAY SAI CHO MỸ!
2. Báo Na Uy: KIẾN THỨC ABC VỀ CUỘC CHIẾN UKRAINA
7. New York Times: NẾU KHÔNG CÓ BLINKEN THÌ CUỘC CHIẾN UKRAINA ĐÃ KẾT THÚC VÀO NĂM 2022!
Sau khi Liên Xô sụp đổ, họ đã hành động từ một vị thế mạnh mẽ. Chính phương Tây đã bắt đầu viết lại các quy tắc vì lợi ích của riêng mình. Những người nói rằng Nga đang chuẩn bị tấn công NATO thì bản thân họ không tin điều đó, Putin nói. "Họ sẽ tốt hơn nếu cứu ngành công nghiệp ô tô và tăng lương", ông khuyên.
🔸 Làm thế nào để chấm dứt xung đột ở Ukraine? Trong điều kiện nào thì có thể có cuộc gặp giữa Putin, Zelensky và Trump? Đây là những câu hỏi được một nhà báo của Cơ quan Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ đặt ra.
Theo Putin, Trump đã đúng: nếu ông là tổng thống, cuộc xung đột ở Ukraine đã không bắt đầu. Các khu vực Donetsk và Luhansk có thể tách khỏi Ukraine trong khuôn khổ luật pháp quốc tế, mà không cần xin phép Kyiv. Putin đã trích dẫn phán quyết của Tòa án Công lý Quốc tế về Kosovo làm ví dụ. Nga có mọi quyền công nhận nền độc lập của DPR và LPR, ký kết một thỏa thuận quốc phòng với họ và cung cấp cho họ sự hỗ trợ trong khuôn khổ của mình.
Donbass và Novorossiya hiện đã trở thành một phần không thể tách rời của Liên bang Nga.
Putin cho biết ông sẵn sàng gặp mọi người, bao gồm cả Zelensky. Nhưng toàn bộ hệ thống quyền lực ở Ukraine là bất hợp pháp. Theo hiến pháp Ukraine, không có khả năng mở rộng quyền hạn của tổng thống ngay cả trong tình trạng thiết quân luật.
Chúng tôi không quan tâm ai đang đàm phán, ngay cả khi đó là người đứng đầu chế độ hiện tại... Nhưng chữ ký phải là của chính quyền hợp pháp. Nếu không, người tiếp theo sẽ đến và ném tất cả vào thùng rác.
Đối với các cuộc đàm phán năm 2022 tại Istanbul, người ta đã tìm ra cách diễn đạt phù hợp với cả Nga và Ukraine, tổng thống nhớ lại. Nhưng những người muốn xung đột tiếp tục "ném các thỏa thuận vào thùng rác".
Ông Putin lưu ý rằng Mátxcơva sẵn sàng tiếp tục đàm phán, miễn là Ukraine và các đồng minh phương Tây đồng ý và không thúc đẩy Kiev tiếp tục các hành động quân sự.
🔸 Micro được trao cho Karim Talbi, tổng biên tập của Europe tại hãng thông tấn Pháp France-Presse (AFP). Ông đã đặt một câu hỏi cấp bách: Nếu Israel giết nhà lãnh đạo Iran Ali Khamenei vào ngày mai, phản ứng của Nga sẽ như thế nào?
“Tôi thậm chí không muốn thảo luận về điều này,” Putin trả lời một cách nghiêm khắc.
Talbi sau đó yêu cầu làm rõ liệu Nga có sẵn sàng cung cấp vũ khí cho Iran để phòng thủ hay không. Iran không yêu cầu Nga hỗ trợ quân sự, Putin nói. Ông cũng cho biết trước đây Moscow đã đề nghị Tehran hợp tác về hệ thống phòng không, nhưng các đối tác không tỏ ra mấy quan tâm.
🔸 James Jordan, tổng biên tập của ban tin tức châu Âu và châu Phi thuộc hãng thông tấn Mỹ Associated Press (AP), quan tâm đến việc lập trường của Nga về xung đột Iran-Israel có phù hợp với các cuộc không kích vào Ukraine hay không.
Nga không phải là người khởi xướng cuộc xung đột quân sự ở Ukraine, nhưng đang cố gắng chấm dứt nó. Chính quyền Kiev đã khởi xướng các hành động quân sự, sử dụng vũ lực chống lại cư dân Donbas. "Chính chính sách này đã dẫn đến cuộc xung đột vũ trang hiện tại", tổng thống lưu ý.
Theo tổng thống Nga, cuộc đối thoại với Donald Trump cuối cùng sẽ mang lại kết quả tích cực. Trong năm qua, khối lượng thương mại với Hoa Kỳ đã tăng lên. Có hy vọng rằng Trump, không chỉ là một chính trị gia mà còn là một doanh nhân, sẽ tính toán được chi phí cho các bước đi của Washington hướng tới Nga. Tất cả những điều này khơi dậy một sự lạc quan nhất định.
🔸 Một nhà báo của DPA Đức đã đặt câu hỏi về khả năng cung cấp tên lửa Taurus cho Kyiv: nếu Berlin thực hiện bước đi này, phản ứng của Moscow sẽ như thế nào?
Đây là sự tham gia trực tiếp của Đức vào một cuộc xung đột quân sự, Putin nói. Việc sử dụng tên lửa Taurus sẽ làm tổn hại đến mối quan hệ giữa Nga và Đức, nhưng sẽ không ảnh hưởng đến tiến trình hành động quân sự ở Ukraine.
Có "Taurus" hay không thì hoàn toàn vô nghĩa.
🔸 Câu hỏi cuối cùng đến từ AP: Putin có nghĩ rằng ông đã phạm sai lầm trong 25 năm cầm quyền không?
"Ai trong số các người vô tội thì hãy ném đá tôi trước đi", Putin trả lời.
Nguyễn Thị Vân Anh - Cộng tác viên Google.tienlang Dịch và Giới thiệu
Kính mời xem các bài liên quan:
Aljazeera: Israel has learned no lessons from Iraq - Israel không học được bài học nào từ Iraq
Trả lờiXóahttps://www.aljazeera.com/opinions/2025/6/15/israel-has-learned-no-lessons-from-iraq
Sự xâm lược 'phủ đầu' chỉ mang lại hỗn loạn và bất ổn.
Tác giả Maximilian Hess - Nghiên cứu viên tại Viện nghiên cứu chính sách đối ngoại
Xem hình https://www.aljazeera.com/wp-content/uploads/2025/06/AP576546209518-1749994689.jpg?resize=770%2C513&quality=80
Chú thích: Cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Colin Powell giơ cao một lọ thuốc mà ông cho là có thể chứa vi khuẩn than khi ông trình bày bằng chứng về các chương trình vũ khí bị cáo buộc của Iraq trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vào ngày 5 tháng 2 năm 2003 [Elise Amendola/AP]
Quyết định của Tel Aviv phát động một cuộc chiến tranh mới chống lại Iran vào ngày 13 tháng 6 là một thảm họa đang hình thành. Không ai được hưởng lợi, kể cả chính phủ Israel, và nhiều người sẽ phải chịu đau khổ. Cuộc đấu súng đã khiến ít nhất 80 người thiệt mạng ở Iran và 10 người ở Israel.
Thật đáng buồn khi những bài học từ các cuộc phiêu lưu quân sự thất bại trong quá khứ ở khu vực này đã hoàn toàn bị bỏ qua.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã gọi cuộc chiến này là "phòng ngừa", nhằm ngăn chặn Tehran phát triển vũ khí hạt nhân của riêng mình. Khi làm như vậy, ông đã lặp lại sai lầm chiến lược của hai chính trị gia trước đó khi phát động một cuộc tấn công "phòng ngừa" bị cáo buộc trong khu vực, Tổng thống Hoa Kỳ George Bush và Thủ tướng Anh Tony Blair.
Khi máy bay phản lực và tên lửa của Israel bay khắp bầu trời Trung Đông và thực hiện các cuộc tấn công chết người vào các địa điểm quân sự và các nhà lãnh đạo quân sự của Iran, chúng ngay lập tức biến thế giới thành một nơi nguy hiểm hơn nhiều. Giống như cuộc xâm lược Iraq của Mỹ-Anh, cuộc tấn công vô cớ này sẽ mang lại nhiều bất ổn hơn cho một khu vực vốn đã bất ổn.
Netanyahu tuyên bố rằng các cuộc tấn công này nhằm mục đích phá hủy năng lực hạt nhân của Iran. Cho đến nay, quân đội Israel đã tấn công ba cơ sở hạt nhân là Natanz, Isfahan và Fordow, gây ra nhiều mức độ thiệt hại khác nhau. Tuy nhiên, không có khả năng các cuộc tấn công này thực sự có thể ngăn chặn chương trình hạt nhân của Iran, và thủ tướng Israel biết điều đó.
Chính quyền Iran đã cố tình xây dựng cơ sở Natanz sâu dưới lòng đất để nó không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ loại bom phá boongke nào ngoại trừ loại mạnh nhất. Tel Aviv không có khả năng phá hủy vĩnh viễn cơ sở này vì không có bom xuyên phá vũ khí hạng nặng (MOP) hoặc bom nổ không khí hạng nặng (MOP) do Hoa Kỳ sản xuất.
Washington từ lâu đã từ chối cung cấp những thứ này, ngay cả dưới thời chính quyền của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, người đã chiều chuộng các quan chức Israel và tìm cách bảo vệ họ khỏi các lệnh trừng phạt vì tội ác chiến tranh của họ ở Dải Gaza. Nhóm của Trump gần đây đã một lần nữa chỉ ra rằng họ sẽ không cung cấp những vũ khí này cho Tel Aviv.
Từ phản ứng chính thức của Hoa Kỳ sau vụ tấn công, không hoàn toàn rõ ràng Washington đã được thông báo ở mức độ nào. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ban đầu đã tách Hoa Kỳ khỏi các cuộc tấn công ban đầu, dán nhãn chúng là một hoạt động "đơn phương" của Israel. Ngay sau đó, Trump tuyên bố rằng ông đã được thông báo đầy đủ.
XóaMức độ tham gia và chấp thuận của Hoa Kỳ đối với cuộc tấn công vẫn là một câu hỏi lớn, nhưng động thái này đã ngay lập tức chấm dứt mọi hy vọng rằng hoạt động ngoại giao mạnh mẽ của nước này với Tehran về chương trình hạt nhân của nước này trong những tuần gần đây sẽ dẫn đến một thỏa thuận mới, đây là chiến thắng ngắn hạn cho Netanyahu.
Nhưng hành động tiếp theo chống lại Iran dường như phụ thuộc vào việc đưa Hoa Kỳ vào cuộc xung đột. Đó là một canh bạc lớn đối với Tel Aviv khi xét đến số lượng những người chỉ trích chủ nghĩa can thiệp của Hoa Kỳ trong số các cố vấn hàng đầu của Trump. Bản thân tổng thống Hoa Kỳ đã cố gắng biến việc đảo ngược chủ nghĩa can thiệp của Hoa Kỳ thành một phần quan trọng trong di sản của mình.
Các hành động của Israel đang gây tổn hại đến các lợi ích khác của Trump bằng cách đẩy giá dầu toàn cầu lên cao và làm phức tạp mối quan hệ của ông với các quốc gia vùng Vịnh, những nước sẽ mất mát nhiều nếu cuộc xung đột làm gián đoạn hoạt động vận chuyển qua Eo biển Hormuz.
Nếu Israel có vẻ như đang chiến thắng, Trump chắc chắn sẽ tuyên bố đó là chiến thắng của riêng mình. Nhưng nếu chiến lược của Netanyahu ngày càng phụ thuộc vào việc cố gắng kéo Washington vào một cuộc chiến tranh Trung Đông khác, ông ta có thể sẽ phản ứng dữ dội.
Theo tình hình hiện tại, trừ khi Israel quyết định vi phạm các chuẩn mực quốc tế và sử dụng vũ khí hạt nhân, việc đạt được bất kỳ thành tựu chiến lược nào nữa ở Iran thực sự sẽ phụ thuộc vào Hoa Kỳ.
Mục tiêu thứ hai mà Netanyahu tuyên bố – lật đổ chế độ Iran – cũng có vẻ ngoài tầm với.
Một số chỉ huy quân sự cấp cao đã bị giết trong các cuộc tấn công có chủ đích, trong khi Tel Aviv đã công khai kêu gọi người dân Iran nổi dậy chống lại chính phủ của họ. Nhưng hành động xâm lược đơn phương của Israel có khả năng gây ra nhiều sự tức giận hơn đối với Tel Aviv trong số người Iran so với chính phủ của họ, bất kể nó có thể phi dân chủ đến mức nào.
Trên thực tế, những khẳng định của chế độ Iran rằng bom hạt nhân là biện pháp răn đe cần thiết đối với hành động xâm lược của Israel hiện nay sẽ có vẻ hợp lý hơn đối với những người nghi ngờ điều này trong nước. Và ở các quốc gia khác trong khu vực, nơi lợi ích của Tehran đang suy yếu, hành động của Netanyahu có nguy cơ thổi luồng sinh khí mới vào các liên minh này.
Nhưng ngay cả khi Israel thành công trong việc làm mất ổn định Tehran, nó cũng sẽ không mang lại hòa bình cho khu vực. Đây là bài học đáng lẽ phải được rút ra từ sự sụp đổ của Saddam Hussein ở Iraq. Sự sụp đổ của nhà nước Iraq sau đó đã dẫn đến sự gia tăng mạnh mẽ của chủ nghĩa cực đoan và cuối cùng là sự thành lập của ISIL (ISIS) đã gây ra nỗi kinh hoàng cho rất nhiều khu vực trong những năm 2010.
Israel không có cơ hội để thiết lập một cuộc chuyển giao quyền lực suôn sẻ cho một chế độ dễ bảo hơn ở Tehran. Việc chiếm đóng Iran để cố gắng làm như vậy là không thể vì hai nước không có chung biên giới. Sự ủng hộ của Hoa Kỳ cho một nỗ lực như vậy cũng khó có thể tưởng tượng được dưới thời chính quyền Trump vì làm như vậy chắc chắn sẽ làm tăng nguy cơ tấn công vào Hoa Kỳ.
Nói cách khác, các cuộc tấn công của Netanyahu có thể mang lại lợi ích chiến thuật ngắn hạn cho Israel trong việc trì hoãn tham vọng hạt nhân của Iran và cản trở các cuộc đàm phán với Hoa Kỳ, nhưng chúng hứa hẹn một thảm họa chiến lược dài hạn.
Aljazeera: Are Israel’s attacks against Iran legal? - Các cuộc tấn công của Israel vào Iran có hợp pháp không?
Trả lờiXóa20 tháng 6 năm 2025
https://www.aljazeera.com/news/2025/6/20/are-israels-attacks-against-iran-legal
Luật pháp quốc tế cấm sử dụng vũ lực trừ trường hợp tự vệ – nhưng tự vệ bao gồm những gì?
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang cân nhắc tham gia cùng Israel trong những gì nước này tuyên bố là nỗ lực phá hủy chương trình hạt nhân của Iran, dựa trên niềm tin rằng Iran " rất gần " với việc phát triển vũ khí hạt nhân.
Israel lập luận rằng họ đã thực hiện các cuộc tấn công vào các cơ sở quân sự và hạt nhân của Iran trong tuần qua để phòng ngừa cho một cuộc tấn công hạt nhân của Iran. Nhưng liệu đây có phải là một lời biện minh hợp lệ không?
Hiến chương Liên hợp quốc , văn kiện lập quốc về quyền của các quốc gia kể từ Thế chiến II, coi chiến tranh xâm lược là bất hợp pháp, chỉ cho phép hành động quân sự khi tự vệ.
Chỉ có Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc mới có thẩm quyền quyết định xem hành động quân sự có chính đáng hay không, một khi các quốc gia đã cố gắng nhưng không giải quyết được bất đồng một cách hòa bình.
Tuy nhiên, nếu một quốc gia bị tấn công trong khi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đang thảo luận, quốc gia đó vẫn có "quyền tự vệ cá nhân hoặc tập thể vốn có".
Do đó, câu hỏi về tính hợp pháp của các cuộc không kích của Israel vào Iran xoay quanh việc liệu Israel - và bất kỳ đồng minh nào hỗ trợ nước này - có thể biện minh cho các cuộc tấn công vào Iran là hành động tự vệ "phòng ngừa" hay không.
Các cuộc tấn công của Israel vào các cơ sở hạt nhân của Iran có được coi là hành động tự vệ không?
XóaNhiều chuyên gia cho rằng không phải vậy.
Marko Milanovic, giáo sư luật quốc tế công tại Đại học Reading, người từng làm việc tại Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), đã viết trong Tạp chí Luật quốc tế Châu Âu, nơi ông biên tập: "Đây không phải là tình huống mà Israel được cho là đang phản ứng lại một cuộc tấn công của Iran đang xảy ra hiện nay, dù là trực tiếp hay thông qua các lực lượng ủy nhiệm như Houthis".
Milanovic lập luận rằng Israel không thể viện dẫn lý do là một cuộc tấn công sắp xảy ra.
Milanovic viết: "Có rất ít bằng chứng cho thấy Iran chắc chắn sẽ tấn công Israel bằng vũ khí hạt nhân một khi nước này phát triển được khả năng này".
“Và thậm chí nếu có ý định như vậy được đưa ra – một lần nữa, Israel sẽ phải cung cấp thêm bằng chứng về ý định đó – tôi không thấy làm sao có thể lập luận một cách hợp lý rằng sử dụng vũ lực ngày nay là lựa chọn duy nhất khả thi.”
Ông kết luận: “Ngay cả khi hiểu theo nghĩa rộng nhất [có thể hiểu được về mặt pháp lý] về quyền tự vệ trước được coi là đúng thì việc Israel sử dụng vũ lực chống lại Iran vẫn là bất hợp pháp”.
Theo Sky News, cố vấn pháp lý trưởng của Vương quốc Anh, Richard Hermer, đã khuyên Thủ tướng Keir Starmer không nên tham gia vào bất kỳ cuộc tấn công nào vào Iran, "trừ khi nhân viên của chúng tôi bị nhắm mục tiêu".
Maria Gavouneli, giáo sư luật quốc tế tại Đại học Athens, đồng ý rằng: "Khả năng hành động tự vệ khi có nguy cơ xảy ra một cuộc tấn công là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế và chúng ta đều rất, rất rõ ràng về điều đó".
Bà cho biết vũ khí hạt nhân đã được thảo luận trong giới luật pháp quốc tế như một trường hợp đặc biệt.
Gavouneli nói với Al Jazeera rằng: "Có thể có cơ hội tự vệ trước, nói cách khác, một ngoại lệ đối với quy tắc, khi chúng ta có bằng chứng rõ ràng rằng một vũ khí hạt nhân đang được chế tạo".
Israel có thể cố gắng đưa ra lập luận rằng "sự tồn tại liên tục của họ đang bị đe dọa và họ phải hành động", bà nói. Để đưa ra lập luận này, Israel sẽ cần "bảo đảm, một số loại bằng chứng do Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế", cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc, đưa ra.
IAEA có cung cấp bằng chứng chứng minh Iran đang chế tạo bom không?
XóaIAEA đã nói rằng họ không thể xác minh được những gì Iran đang làm. Nhưng họ không đưa ra gợi ý rõ ràng rằng Iran có thể đang chế tạo bom.
Iran đã ngừng hợp tác với IAEA vào tháng 2 năm 2021 sau khi Trump hủy bỏ một thỏa thuận quan trọng trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình buộc Iran phải làm như vậy.
Thỏa thuận đó – Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) – đã được người tiền nhiệm của Trump, Barack Obama, đàm phán vào năm 2015.
Vào ngày 9 tháng 6, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết việc Iran không tuân thủ các nghĩa vụ báo cáo đã “làm giảm đáng kể khả năng xác minh liệu chương trình hạt nhân của Iran có hoàn toàn vì mục đích hòa bình hay không” của cơ quan này.
Ông cho biết Iran đã "nhiều lần không trả lời hoặc không đưa ra câu trả lời đáng tin cậy về mặt kỹ thuật cho các câu hỏi của cơ quan" liên quan đến sự hiện diện của các hạt uranium nhân tạo tại ba địa điểm - Varamin, Marivan và Turquzabad - và đã "tìm cách khử trùng các địa điểm này".
Grossi cũng mô tả "việc Iran tích lũy nhanh chóng urani làm giàu ở mức độ cao" là "mối quan ngại nghiêm trọng".
Ông đang nhắc đến các cơ sở làm giàu uranium tinh khiết 60 phần trăm tại Fordow và Natanz, và việc IAEA phát hiện ra các hạt uranium tinh khiết 83,7 phần trăm tại Fordow vào năm 2023. Uranium cấp vũ khí có độ tinh khiết ít nhất là 90 phần trăm. Theo JCPOA, Iran sẽ có uranium có độ tinh khiết không quá 5 phần trăm.
Vào ngày 12 tháng 6, ngay trước khi Israel phát động cuộc tấn công vào các cơ sở quân sự và hạt nhân của Iran, IAEA đã thông qua một nghị quyết tuyên bố rằng Tehran không tuân thủ cam kết về các biện pháp bảo vệ hạt nhân quốc tế.
Tuy nhiên, tuần này, Grossi nhấn mạnh rằng IAEA không tìm thấy bằng chứng nào về việc sản xuất vũ khí hạt nhân của Iran. "Chúng tôi không có bất kỳ bằng chứng nào về nỗ lực có hệ thống để chuyển sang vũ khí hạt nhân", ông nói.
Iran đã phản hồi rằng họ là bên ký kết Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân ( NPT ), theo đó họ đồng ý không phát triển hoặc sở hữu vũ khí hạt nhân, và việc phát hiện ra các hạt làm giàu cao tại các địa điểm của họ có thể là kết quả của hành vi phá hoại hoặc ác ý.
Hôm thứ Hai, Bộ Ngoại giao Iran thông báo rằng các nhà lập pháp đang chuẩn bị một dự luật để rút Tehran khỏi NPT sau các cuộc tấn công của Israel.
Liệu 'tự vệ trước' có từng được dùng để biện minh cho các cuộc tấn công trước đây không?
XóaNăm 1981, Israel đã tấn công và phá hủy lò phản ứng hạt nhân Osirak đang được xây dựng dang dở của Iraq do các công ty thương mại của Pháp thực hiện, với lý do tự vệ trước.
Nhưng Nghị quyết 487 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ( PDF ) đã lên án mạnh mẽ cuộc tấn công này là vi phạm Hiến chương Liên hợp quốc và “quyền bất khả xâm phạm và có chủ quyền của Iraq và tất cả các quốc gia khác, đặc biệt là các nước đang phát triển, trong việc thiết lập các chương trình phát triển công nghệ và hạt nhân để phát triển nền kinh tế và công nghiệp của họ vì mục đích hòa bình”.
Nó cũng lưu ý rằng Israel không phải là bên ký kết NPT. Israel hiện được cho là sở hữu 90 quả bom hạt nhân.
Tổng thống George W Bush khi đó cũng viện dẫn lập luận về hành động tự vệ phủ đầu khi biện minh cho cuộc chiến tranh của Hoa Kỳ chống lại Iraq năm 2003. Ông cho rằng một ngày nào đó Iraq có thể "hợp tác với bọn khủng bố" để đưa vũ khí hủy diệt hàng loạt vào đất Mỹ, mặc dù các thanh tra vũ khí của Liên Hợp Quốc cho biết không có bằng chứng cụ thể nào cho thấy Iraq đang phát triển một loại vũ khí như vậy.
UNSC từ chối ủng hộ cuộc chiến của Bush, nhưng ông vẫn tiếp tục với một "liên minh tự nguyện". Khi đã kiểm soát được Iraq, quân đội nước ngoài không phát hiện ra vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Năm 2018, Israel tiết lộ rằng họ đã ném bom một lò phản ứng của Syria 11 năm trước, rõ ràng là chỉ ngay trước khi nó đi vào hoạt động, tin rằng đó là một phần trong kế hoạch của chính quyền Bashar al-Assad khi đó nhằm sở hữu vũ khí hạt nhân. Theo Chiến dịch Ngoài Hộp, họ đã phá hủy lò phản ứng plutonium do Triều Tiên xây dựng ở Deir Az Zor vào tháng 9 năm 2007.
Một lần nữa, lý do biện minh của Israel là họ đang dự đoán một cuộc tấn công hạt nhân vào Syria.
Liệu các cuộc tấn công vào cá nhân có thể được biện minh theo luật pháp quốc tế không?
Israel đã giết chết một số nhà vật lý hàng đầu của Iran đang làm việc cho chương trình hạt nhân của Iran vào ngày 13 tháng 6. Nước này bị nghi ngờ có liên quan đến một số vụ ám sát các nhà vật lý và kỹ sư Iran kể từ năm 2010.
Milanovic cho biết các nhà khoa học đã nhập ngũ vào lực lượng vũ trang của Iran có thể được coi là chiến binh và là mục tiêu. Tuy nhiên, ông cho biết, "các nhà khoa học là thường dân - và rất có thể là - không thể hợp pháp trở thành đối tượng của một cuộc tấn công. Chỉ làm việc trên một chương trình vũ khí với tư cách là một nhà nghiên cứu không có nghĩa là tham gia trực tiếp vào các cuộc chiến có thể tước quyền miễn trừ của thường dân khỏi một cuộc tấn công".
Thế còn các cuộc tấn công vào bệnh viện hoặc các tổ chức truyền thông thì sao?
XóaCả hai nước đều bị chỉ trích vì thực hiện các cuộc tấn công vào bệnh viện của nhau. Khoảng 70 người đã bị thương khi tên lửa Iran tấn công Trung tâm Y tế Soroka ở Beersheba, miền nam Israel vào thứ năm.
Israel cáo buộc Iran phạm "tội ác chiến tranh" , nhưng Iran cho biết bệnh viện này gần một địa điểm quân sự, đó mới là mục tiêu thực sự. Bộ trưởng Ngoại giao Abbas Araghchi tuyên bố cuộc tấn công bằng tên lửa đã đánh trúng một trung tâm tình báo và quân sự của Israel nằm gần bệnh viện Soroka, chỉ gây ra "thiệt hại bề ngoài cho một phần nhỏ" của cơ sở y tế.
Trong khi đó, chính Israel đã làm hư hại hoặc phá hủy phần lớn các bệnh viện và trung tâm y tế ở Dải Gaza kể từ khi cuộc chiến trên lãnh thổ Palestine bắt đầu vào ngày 7 tháng 10 năm 2023. Trong nhiều trường hợp, Israel lập luận rằng Hamas đã sử dụng những địa điểm đó làm vỏ bọc cho các hoạt động của mình.
Play Video
2:15
Nhưng theo luật pháp quốc tế, việc tấn công vào bệnh viện và cơ sở y tế là không được phép.
Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế, khi đề cập đến luật nhân đạo quốc tế, tuyên bố: “Theo IHL, bệnh viện và các cơ sở y tế khác – dù là dân sự hay quân sự – được hưởng sự bảo vệ cụ thể vượt xa sự bảo vệ chung dành cho các đối tượng dân sự khác. Sự bảo vệ nâng cao này đảm bảo rằng chúng vẫn hoạt động khi cần thiết nhất. Những sự bảo vệ này đã được đưa ra theo Công ước Geneva về Bảo vệ Nạn nhân Chiến tranh năm 1949.”
Israel cũng tấn công đài truyền hình nhà nước Iran IRIB, làm gián đoạn chương trình phát sóng trực tiếp vào thứ Hai. Người dẫn chương trình truyền hình Sahar Emami lên án "hành vi xâm lược chống lại quê hương" và "sự thật" khi một vụ nổ xảy ra và khói cùng mảnh vỡ phủ kín màn hình. Đoạn phim sau đó cho thấy cô chạy trốn khỏi trường quay khi một giọng nói vang lên, "Thượng đế vĩ đại nhất".
Israel cũng đã nhắm mục tiêu và giết chết hơn 200 nhà báo và nhân viên truyền thông ở Gaza kể từ tháng 10 năm 2023. Năm 2021, một tòa nhà đặt văn phòng của Al Jazeera và hãng thông tấn The Associated Press ở Gaza đã bị phá hủy trong một cuộc không kích của Israel.
Theo Viện Luật so sánh và quốc tế của Anh, các chuyên gia truyền thông không được bảo vệ đặc biệt theo Công ước Geneva, nhưng họ được bảo vệ theo các điều khoản tương tự như những điều khoản bảo vệ tất cả thường dân trong xung đột vũ trang.
Play Video
2:51
Nguồn: Al Jazeera