Mời ai biết tiếng Anh xin đọc bản gốc bài trên CNN với tiêu đề Inside the US scramble to run down the facts as the Russia-Ukrainewar spills into NATO territory- Dịch: Đằng sau cuộc đấu khẩu giữa Mỹ và Ukraina về vụ tên lửa Nga hay Ukraina bắn vào lãnh thổ NATO?
Dưới đây, Google.tienlang xin dịch bài báo này…
*****
Inside the US scramble to run down thefacts as the Russia-Ukraine war spills into NATO territory- Dịch: Đằng sau cuộc đấu khẩu
giữa Mỹ và Ukraina về vụ tên lửa Nga hay Ukraina bắn vào lãnh thổ NATO?
https://edition.cnn.com/2022/11/17/politics/ukraine-missile-poland-russia-biden-officials-scramble/index.html
Một miệng núi lửa được nhìn thấy gần ngôi làng nhỏ Przewodów, Ba Lan, nơi các quan chức Ba Lan xác nhận rằng hai người đã thiệt mạng sau vụ nổ
Washington (CNN)-Tổng thống Joe Biden đang say giấc nồng ở bên kia quả
địa cầu thì các phụ tá đánh thức ông vào nửa đêm ở đó với tin khẩn cấp: một tên
lửa đã tấn công Ba Lan và giết chết hai người.
Đến 5:30 sáng giờ địa phương ở Bali, nơi tổng thống
đang tham dự hội nghị thượng đỉnh G20, Biden, vẫn mặc áo phông và quần tây, nói
chuyện điện thoại với người đồng cấp Ba Lan Andrzej Duda để tìm kiếm sự rõ ràng
về nơi thực sự xuất phát tên lửa - một thực tế quan trọng do hậu quả nghiêm trọng
có thể xảy ra của một cuộc tấn công tên lửa của Nga vào một đồng minh NATO.
Ngoại trưởng Antony Blinken, người đang đi công cán
với Biden, cũng đã bị một người đàn ông trông đoàn phụ tá của ông gõ cửa vào
khoảng 4 giờ sáng theo giờ địa phương với tin tức về vụ nổ, một quan chức Mỹ
cho biết - tin tức mà hầu hết các quan chức Mỹ chỉ phát hiện ra từ các báo cáo
công khai và các cuộc trò chuyện với các quan chức Ba Lan.
Blinken và cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan đã
nói chuyện với những người đồng cấp Ba Lan và tham gia cuộc gọi với Biden với
Duda.
Các nguồn tin cho biết, các quan chức Ba Lan lần đầu
tiên bắt đầu biết tin về một vụ nổ ở làng biên giới phía đông Przewodów vào khoảng
10 giờ sáng theo giờ ET (múi giờ miền Đông của Hoa Kỳ) vào thứ Ba, tức 11 giờ tối
theo giờ Bali, và thông tin bắt đầu được truyền ra công khai và thông báo ngắn
gọn cho các đồng minh vào khoảng 1 giờ chiều ET, hoặc 2 giờ sáng ở Bali.
Khi buổi sáng trôi qua và nhiều thông tin tình báo
được đưa đến, các quan chức Mỹ đang kiểm tra các hệ thống tình báo dựa trên vệ
tinh và nói với những người đồng cấp Ba Lan rằng tên lửa, đã hạ cánh xuống một
trang trại của Ba Lan ở vùng viễn đông của đất nước, dường như đã được được
Ukraine đưa vào hoạt động như một phần của hệ thống phòng không của nước này.
Sau nhiều giờ lo lắng, Biden là người đầu tiên giải
tỏa căng thẳng, nói với các phóng viên rằng thông tin ban đầu cho thấy tên lửa
không phải do Nga phóng.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden phát biểu về tình hình ở Ba Lan sau cuộc gặp với các nhà lãnh đạo G7 và Châu Âu bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Nusa Dua trên đảo nghỉ mát Bali của Indonesia vào ngày 16 tháng 11 năm 2022.
Có thể thấy rõ sự nhẹ nhõm giữa các quan chức Hoa Kỳ.
Một quan chức cho biết trái ngược với những lo ngại tồi tệ nhất của họ, thông
tin tình báo sơ bộ cho rằng Nga không cố tình tấn công Ba Lan. Nhưng đối với
Biden và các cố vấn của ông, tình tiết này vẫn đại diện cho một tình huống mà họ
đã lo sợ từ lâu: một cuộc tấn công không chủ ý trong lãnh thổ NATO, mà hậu quả
và hậu quả vẫn còn âm u.
Thúc giục
Ukraine cẩn thận
Với tình hình quá phức tạp, các cố vấn của Biden
kêu gọi sự bình tĩnh và kiên nhẫn, kể cả các quan chức Ukraine.
Khoảng một giờ sau khi tin tức về vụ việc nổ ra,
Volodymyr Zelensky nói trong bài phát biểu hàng đêm rằng "tên lửa của Nga
đã bắn trúng Ba Lan", gọi đó là "một sự leo thang rất quan trọng"
cần phải có phản ứng.
Sullivan nhanh chóng gọi cho văn phòng của Zelensky
sau những nhận xét đó và kêu gọi các quan chức xem xét kỹ hơn cách họ nói về vụ
việc, các nguồn tin quen thuộc với cuộc gọi cho biết. Biden và Zelensky đã không nói
chuyện vào tối thứ Ba, bất chấp yêu cầu của nhà lãnh đạo Ukraine để sắp xếp một
cuộc gọi, một nguồn tin quen thuộc với vấn đề này cho biết.
Một quan chức Mỹ cho biết Mỹ và Ba Lan nhanh chóng
đồng ý phối hợp chặt chẽ với nhau trong cuộc điều tra về vụ tấn công và Giám đốc
CIA Bill Burns đã gặp Duda tại Warsaw vào tối thứ Tư. Chỉ vài giờ trước đó,
Burns đã bị vùi dập tại đại sứ quán Mỹ ở Kyiv khi tên lửa của Nga tấn công
thành phố.
Nhưng vụ việc cũng đã tạo ra một số rạn nứt trong
quan hệ đồng minh của phương Tây với Ukraine.
Hiện Biden và Duda đều đã công khai nói rằng tên lửa
dường như có nguồn gốc từ hệ thống phòng không của Ukraine - một tuyên bố
mà Zelensky tiếp tục phủ nhận, điều này đã khiến các quan chức Ba Lan thất vọng,
các nguồn tin cho biết.
Và mặc dù Biden đã nói chuyện với Duda và Tổng thư
ký NATO Jens Stoltenberg về hậu quả của cuộc tấn công, và tổ chức các cuộc đàm
phán khẩn cấp với các nhà lãnh đạo thế giới tại G20, tổng thống vẫn chưa nói chuyện
trực tiếp với Zelensky vào chiều thứ Tư, các nguồn tin quen thuộc với vấn
đề này nói với CNN.
Thay vào đó, Sullivan đã nói chuyện với tham mưu
trưởng của Zelensky trong vài giờ sau vụ nổ, các nguồn tin cho biết, và Blinken
đã nói chuyện với người đồng cấp Ukraine Dmytro Kuleba.
Ukraine cũng đã yêu cầu tham gia nhóm điều tra, bao gồm các quan chức Mỹ và Ba Lan, kiểm tra địa điểm xảy ra vụ tấn công tên lửa, Zelensky cho biết hôm thứ Tư. Ông nói với các phóng viên: “Chúng tôi phải tham gia vào cuộc điều tra. Nhưng yêu cầu đó vẫn chưa được chấp nhận.”
Tranh cãi ở Lầu Năm Góc
Trở lại Washington vào thứ Ba, Bộ trưởng Quốc phòng
Lloyd Austin đã có mặt trong cuộc họp với Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Kathleen
Hicks và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mark Milley khi một phụ tá
cắt ngang tin tức về vụ nổ, và cả ba quan chức đã gọi điện cho người đồng cấp
Ba Lan ngay sau đó.
Một thời gian ngắn sau, khoảng 2 giờ chiều, một cuộc
họp báo với phát ngôn viên Lầu Năm Góc Brig. Tướng Pat Ryder cũng phát biểu chỉ
cách đó vài phút. Tuy nhiên, một số quan chức Lầu Năm Góc chỉ mới nghe thông
tin về một tên lửa đánh Ba Lan từ các phương tiện truyền thông, và Lầu Năm Góc
không có gì để chứng thực một vụ phóng tên lửa của Nga tấn công lãnh thổ NATO.
Các quan chức Lầu Năm Góc đã phải quyết định xem có
nên phát ngôn về vụ nổ hay không, vì họ hầu như không có thông tin để cung cấp
về mọi thứ ngay lập tức, một vụ đã trở thành mục quan trọng nhất trong ngày.
Cuối cùng, một quan chức nói với CNN, dịch vụ báo
chí đã đẩy nhanh tiến độ, nhưng việc hủy họp báo vào phút cuối sẽ báo hiệu
chính xác loại hoảng loạn mà các quan chức muốn tránh.
Khi Ryder đứng trên bục, ông bị đặt ra nhiều câu hỏi
lặp đi lặp lại về tên lửa nhưng ông vẫn chưa có câu trả lời.
Trong khi đó, Milley đang ở trong văn phòng của
mình ở vòng ngoài của Lầu Năm Góc, hướng dẫn nhân viên của mình xếp hàng các cuộc
điện thoại, các quan chức cho biết. Đầu tiên là đối tác Ba Lan, nhanh chóng tiếp
theo là đối tác Ukraine. Milley hết cuộc gọi này đến cuộc gọi khác, nói chuyện
với các thủ trưởng quốc phòng khác, cũng như với Tướng Chris Cavoli, Tư lệnh Bộ
Tư lệnh Châu Âu, người cũng đang điều khiển điện thoại.
Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Mark Milley phát biểu trong cuộc họp báo tại Lầu Năm Góc vào ngày 16 tháng 11 năm 2022
Các nhân viên của Milley đã làm việc để có được người
đồng cấp Nga, Tổng tham mưu trưởng Valery Gerasimov, vào cuộc. Hai người nói
chuyện lần cuối vào cuối tháng 10, một trong những lần duy nhất họ tổ chức thảo
luận kể từ khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu. Nhưng lần này, không có cuộc hồi âm
nào, và cả hai không bao giờ nói chuyện vào tối thứ Ba.
Tối hôm đó, Milley và Austin đã thông báo cho Biden
những gì họ đã thu được được về vụ việc.
Một hình ảnh
rõ ràng hơn
Đến thứ Tư, nhiều quan chức cấp cao của Mỹ đã công
khai nói rằng thông tin tình báo chỉ ra rằng vụ nổ xuất phát từ một tên lửa
phòng không Ukraine vô tình hạ cánh xuống Ba Lan. Một quan chức cho biết
Mỹ cũng đã chia sẻ thông tin mật với các đồng minh trước cuộc họp của Hội đồng
Bắc Đại Tây Dương vào sáng thứ Tư tại trụ sở NATO.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Adrienne
Watson cho biết trong một tuyên bố: “Chúng tôi không thấy điều gì mâu thuẫn với
đánh giá sơ bộ của Tổng thống Duda rằng vụ nổ này rất có thể là kết quả của một
tên lửa phòng không Ukraine đã hạ cánh xuống Ba Lan.”
Trong các cuộc kiểm tra ban đầu tại địa điểm xảy ra
vụ nổ, các mảnh vỡ đã được tìm thấy có vẻ là từ một tên lửa S-300 thời Liên Xô,
các nguồn thạo tin cho biết. Đánh giá ban đầu là tên lửa phòng không Ukraine đã
cố gắng đánh chặn một tên lửa của Nga nhưng bắn trượt và hạ cánh xuống Ba Lan,
nhiều quan chức Mỹ và NATO cho biết.
Trong cuộc họp báo hôm thứ Tư, Duda nói rằng “từ thông tin mà chúng tôi và các đồng minh
có được, đó là tên lửa S-300 được sản xuất tại Liên Xô, một tên lửa cũ và không
có bằng chứng nào cho thấy nó được phóng bởi phía Nga. . Khả năng cao là nó đã
bị lực lượng phòng không Ukraine khai hỏa ”.
Một quan chức cho biết, Mỹ cũng đã xác định rằng
tên lửa của Nga có khả năng tiếp tục bay trên quỹ đạo và đánh trúng mục tiêu đã
định hoặc hạ cánh gần nó, một quan chức cho biết.
Zelensky vào chiều thứ Tư khẳng định rằng tên lửa
không phải do lực lượng Ukraine phóng. Ông nói với các phóng viên ở
Kyiv "Tôi
không nghi ngờ gì rằng đó không phải là tên lửa của chúng tôi",
trích dẫn các báo cáo mà ông nhận được từ chỉ huy các lực lượng vũ trang và
Không quân Ukraine.
Zelensky cũng bày tỏ sự thất vọng khi các quan chức
Ukraine không được phép tham gia cuộc điều tra chung giữa Ba Lan và Hoa Kỳ về địa
điểm này, và nói rằng ông muốn xem “số
trên tên lửa, bởi vì tất cả các tên lửa đều có số trên chúng”.
"Chúng
ta có quyền ở trong nhóm điều tra không?" Zelensky nói. "Tất nhiên."
Hôm thứ Năm, Zelensky xác nhận rằng các nhà điều
tra Ukraine sẽ được phép tiếp cận địa điểm xảy ra vụ tấn công và thừa nhận rằng
Ukraine đã bắn một tên lửa phòng không. “Tôi
không biết chuyện gì đã xảy ra. Chúng tôi không biết chắc chắn. Thế giới không
biết. Nhưng tôi chắc chắn rằng đó là tên lửa của Nga, tôi chắc chắn rằng chúng
tôi đã bắn từ các hệ thống phòng không ”, Zelensky nói.
Ông nói thêm, chỉ sau khi điều tra, người ta mới có
thể đưa ra kết luận về việc tên lửa nào đã rơi xuống lãnh thổ của Ba Lan.