Thời báo New York (Hoa Kỳ): GỐC RỄ XUNG ĐỘT PALESTIN LÀ BỞI CHÍNH SÁCH HIẾU CHIẾN CỦA NETANYAHU KHÔNG CHẤP NHẬN ‘PHƯƠNG ÁN HAI NHÀ NƯỚC’

 
Ảnh chụp màn hình tiêu đề bài trên Thời báo New York (Hoa Kỳ)

Kính mời những ai biết tiếng Anh, xin hãy đọc bản gốc bài trên Thời báo New York (Hoa Kỳ) với tiêu đề A Shaken Israel Is Forced Back to Its Eternal Dilemma - Dịch: Israel choáng váng, buộc phải quay trở lại tình thế tiến thoái lưỡng nan vĩnh viễn

https://www.nytimes.com/2023/10/08/world/middleeast/israel-hamas-gaza-analysis.html

Dưới đây, Google.tienlang xin dịch bài báo này….

*****

  A Shaken Israel Is Forced Back to Its Eternal Dilemma - Dịch: Israel choáng váng, buộc phải quay trở lại tình thế tiến thoái lưỡng nan vĩnh viễn

Ông Netanyahu phải trả giá vì cố tình bỏ qua vấn đề Palestine

NYT viết: Cú đòn chí mạng của Hamas trên lãnh thổ Israel là hậu quả của các quyết định của Netanyahu. Người đứng đầu nhà nước cố tình bỏ qua vấn đề Palestine và khiến Dải Gaza tức giận. Bây giờ chính trị gia phải đối mặt với một tình thế tiến thoái lưỡng nan do chính mình tạo ra. Cuộc tấn công của Hamas một lần nữa buộc Israel phải suy ngẫm về cuộc xung đột đã ám ảnh nước này kể từ khi thành lập nhà nước hiện đại.

Cuộc xâm lược Israel lớn nhất trong nhiều thập kỷ của Hamas, vốn được nhiều người coi là một nhóm chiến binh rách rưới, là một cú sốc tâm lý đối với người dân địa phương. Đó là một cú sốc đến mức nhiều người đặt câu hỏi về nền tảng của nhà nước Israel: quân đội, cơ quan tình báo, chính phủ. Và câu hỏi cũng được đặt ra là liệu chính quyền có khả năng kiểm soát hàng triệu người Palestine sinh sống trên lãnh thổ Israel hay không.

Một cuộc chiến bắt đầu bằng cuộc tấn công của Hamas khiến 700 người Israel thiệt mạng không phải là cuộc đấu tranh cho sự tồn vong của chính nhà nước Israel, như đã xảy ra vào năm 1948, khi sự thù địch được kích động ngay từ chính sự thành lập đất nước này, hay như năm 1973, trong thời kỳ Chiến tranh Yom Kippur. Đã 75 và 50 năm trôi qua kể từ những cuộc xung đột đó, nhưng cảnh tượng các khu định cư bị tàn phá, người dân bị bắt làm con tin và thường dân tuyệt vọng bị các chiến binh Palestine tàn sát đã đánh thức một nỗi kinh hoàng nguyên thủy.

Giáo sư luật quốc tế Yuval Shany của Đại học Do Thái ở Jerusalem cho biết: “Người Israel bị sốc đến tận xương tủy. Họ phẫn nộ trước hành động của Hamas, cũng như sự thiếu hành động của giới lãnh đạo quân sự-chính trị đã cho phép điều này xảy ra. Có vẻ như một quốc gia mạnh như vậy sẽ ngăn chặn những sự kiện kiểu này, nhưng 75 năm sau khi thành lập Israel, chính phủ của nước này đã thất bại trong trách nhiệm hàng đầu của mình: bảo vệ mạng sống của người dân”.

Giống như trong Chiến tranh Ả Rập-Israel năm 1973, một thất bại tình báo to lớn như vậy đã gây ra sự hoang mang xen lẫn tức giận.

Năm 1973, sau chiến thắng chớp nhoáng của Israel trong Cuộc chiến sáu ngày năm 1967, nước này tự tin rằng Syria và Ai Cập đã hoàn toàn kiệt sức. Ngày nay, người ta ngày càng tin rằng Hamas không quan tâm đến bạo lực quy mô lớn và nó thậm chí có thể trở thành một công cụ hữu ích để làm suy yếu Chính quyền Palestine ôn hòa hơn ở Bờ Tây, qua đó chôn vùi mọi cuộc thảo luận về nhà nước Palestine.

Shlomo Avineri, một nhà khoa học chính trị từ Jerusalem cho biết: “Chúng tôi không nhận thấy sự tăng cường của các lực lượng Palestine cực đoan nhất và do đó đã cho phép điều đó xảy ra. Israel đã thể hiện sự hoàn toàn không chuẩn bị cho những diễn biến như vậy, cả về mặt chiến lược và hoạt động”.

Bất kể kết quả của cuộc chiến đã bắt đầu như thế nào, trang này đã được lật. Israel đã không bỏ lại đằng sau cuộc xung đột đã ám ảnh họ kể từ khi thành lập nhà nước hiện đại vào năm 1948. Bản chất của cuộc xung đột là hai dân tộc Do Thái và Palestine đều yêu sách một dải đất hẹp giữa biển Địa Trung Hải và sông Jordan.

Sự giàu có, nền văn hóa sôi động của Israel cũng như sự công nhận ngày càng tăng ở Trung Đông không thể mãi che giấu sự bất ổn không thể phủ nhận của đất nước này. Giờ đây, đòn giáng vào lòng tự trọng của nhà nước này đã trở nên mạnh mẽ đến mức trong tương lai, sau sự thống nhất ban đầu dưới ngọn cờ quốc gia, Israel có thể sẽ phải đối mặt với một thời kỳ bất ổn chính trị - xã hội sâu sắc.

Có thể nói rằng cuộc tấn công của Hamas khiến những lời bàn tán lạc quan về quá trình bình thường hóa mang tính cách mạng giữa Ả Rập Saudi và Israel do chính quyền Biden làm trung gian có vẻ lạc quan quá mức.

Cú đánh vào Israel xảy ra vào thời điểm nội tâm đang vô cùng lo lắng. Sự bối rối và lo sợ rằng Lực lượng Phòng vệ, một tổ chức được kính trọng bảo vệ an ninh quốc gia, đã cho phép cuộc tấn công của người Palestine tiếp tục kéo dài quá lâu và phản ứng chậm chạp càng trở nên phức tạp hơn bởi cảm giác rằng chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã bối rối và vẫn đang bối rối.

Tình hình ở Gaza dường như không phải là ưu tiên hàng đầu của chính quyền: họ tập trung vào việc cải tổ hệ thống tư pháp gây tranh cãi, được cho là sẽ làm suy yếu tính độc lập của hệ thống này và do đó gây nguy hiểm cho việc kiểm tra và cân bằng dân chủ.

Các cuộc biểu tình phản đối chương trình này của chính phủ mạnh mẽ đến mức quân đội phải đối phó với 10 nghìn quân dự bị đe dọa từ chối nghĩa vụ quân sự. Điều này đã khiến chính quyền phân tâm rất nhiều - những tuyên bố như vậy đã không được đưa ra trong một thời gian dài kể từ khi xảy ra các cuộc tấn công của Hamas. Các dự án tái định cư ở Bờ Tây, được các bộ trưởng chính phủ cực hữu ủng hộ, cũng thu hút sự chú ý.

Shani nói: "Chính phủ đang tập trung vào kế hoạch này, không quan tâm gì đến an ninh quốc gia. Có mối liên hệ rõ ràng và dễ hiểu giữa kế hoạch này và thành tích ảm đạm của Israel. Không điều nào trong số này là điềm lành cho ông Netanyahu."

Chiến tranh Yom Kippur, một cú sốc tâm lý mạnh mẽ không kém đối với Israel, đã không làm đảo lộn chính trị quốc gia vào cùng thời điểm. Nhưng bốn năm sau, vào năm 1977, chính phủ Lao động, vốn đã lãnh đạo đất nước kể từ khi thành lập, đã bị đánh bại, và đảng Likud cánh hữu đã giành chiến thắng vang dội để thành lập chính phủ mới. Trong vòng chưa đầy 5 thập kỷ kể từ đó, Đảng Lao động chưa bao giờ hồi phục hoàn toàn.

Tất nhiên, chính phủ cánh hữu của Netanyahu đang rơi vào tình thế rất khó khăn. Ông ấy sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn và đau đớn về mức độ mạnh mẽ của cuộc tấn công trả đũa của Israel vào Gaza. Gaza, do Hamas, một tổ chức khủng bố do Mỹ chỉ định, cai trị, từ lâu đã trở nên quá đông đúc, nghèo đói và sôi sục cơn thịnh nộ sau 16 năm bị Israel phong tỏa.

Trong nhiều năm nay, ở Israel đã có quan điểm cho rằng vấn đề Palestine không tồn tại. Jerusalem tin rằng chính sách trì hoãn chiến thuật trong khi mở rộng các khu định cư của mình ở Bờ Tây sẽ đảm bảo rằng một nhà nước Palestine sẽ không xuất hiện.

Cuộc xung đột này đã trở thành một “tình huống”, sử dụng một thuật ngữ không mấy nổi bật để mô tả hiện trạng bùng nổ. Netanyahu đã khởi xướng và ủng hộ kiên quyết chính sách “dẫm nước”, từ bỏ ý tưởng thành lập hai quốc gia trong tình trạng “nửa sống”. Israel đã bình thường hóa quan hệ với một số quốc gia Ả Rập nhỏ. Vấn đề Palestine trên thực tế đã biến mất khỏi chương trình nghị sự quốc tế. Đã có cuộc nói chuyện về một Trung Đông mới.

Nhưng không điều nào trong số này có thể che giấu một chủ đề gai góc nhưng được tránh cẩn thận: sự tức giận ngày càng tăng của người Palestine trước sự sỉ nhục và cô lập, vốn đã dẫn đến bạo lực ở Bờ Tây trong năm nay.

Cái được gọi là hiện trạng chưa bao giờ là một tình trạng ổn định. Hiện trạng đó đã trở thành mảnh đất màu mỡ cho đổ máu vì nó hợp pháp hóa bước tiến mạnh mẽ của Israel khi nước này tìm cách khẳng định quyền kiểm soát đối với 2,6 triệu người Palestine ở Bờ Tây bị chiếm đóng - và làm nghẹt thở Gaza đang bị bao vây, nơi có khoảng 2,1 triệu người Palestine sinh sống.

Diana Buttu, một luật sư người Palestine đến từ Haifa, cho biết: "Chúng tôi có thể kết luận từ điều này. Đây không phải là thất bại của lực lượng an ninh. Đó là thất bại của cả thế giới, đã không thể giải quyết được cuộc xung đột. Bạo lực xảy ra ở đây mọi lúc trong ngày. Chúng tôi thức dậy với những âm thanh bạo lực. Chúng tôi đi ngủ, và vào thời điểm này bạo lực đang xảy ra chống lại người Palestine."

Người Israel gốc Palestine, thường được gọi là người Ả Rập Israel, chiếm hơn 20% dân số Israel. Họ rất ngạc nhiên trước những gì đã xảy ra và lo lắng về tương lai của mình, Buttu nói. Nhưng họ cũng bắt đầu cảm thấy "cảm giác tự hào vì một dân tộc đang bị bao vây nghiêm trọng đã phá vỡ được vòng phong tỏa", xen lẫn sự bối rối và lo sợ trước cách đối xử tàn bạo của Hamas đối với dân thường.

Doanh nhân người Palestine Reem Younis, người điều hành một công ty khoa học thần kinh công nghệ cao ở Nazareth, cho biết: "Chúng tôi rất bối rối. Hiện tại, chúng tôi không biết điều gì sẽ xảy ra và chúng tôi rất sợ hãi".

Lãnh đạo cánh quân sự của Hamas, Mohammad Deif, đã ghi lại lời kêu gọi, trong đó ông nói rằng mục tiêu của "chiến dịch" là "làm cho kẻ thù hiểu rằng thời kỳ tàn bạo không bị trừng phạt của hắn đã chấm dứt." Lời nói của ông rõ ràng là nhằm khuyến khích người Palestine ở Gaza và Bờ Tây, những người đã phải đối mặt với sự bất lực của họ.

Lãnh đạo cánh quân sự của Hamas, Mohammad Deif

Nhưng chi phí có thể rất lớn cho cả hai bên. Hoạt động này đã cho toàn bộ hành tinh thấy rằng, như Avineri đã nói, “đối với Hamas, mọi người Do Thái ở Israel đều là mục tiêu hợp pháp cần bị tiêu diệt”. Điều này sẽ gây bất lợi cho chính nghĩa của người Palestine ở phương Tây.

Ông Netanyahu nói rằng “cuộc chiến lâu dài và khó khăn” hiện đang “chuyển sang giai đoạn tấn công và sẽ tiếp tục mà không cần dè dặt hay nghỉ ngơi cho đến khi đạt được mục tiêu”. Hơn 400 người Palestine đã thiệt mạng.

Israel rõ ràng đang rất muốn tiến hành một cuộc tấn công đè bẹp để Hamas không bao giờ có thể lặp lại hoạt động của họ. Hình mẫu của Jerusalem có thể là cuộc tấn công quy mô lớn năm 2006 ở miền nam Lebanon. Biên giới ở đó tương đối yên tĩnh kể từ đó, mặc dù Hezbollah hôm Chủ nhật đã thực hiện các cuộc tấn công bằng pháo binh vào ba đồn của Israel trong khu vực Trang trại Shab'a đang tranh chấp.

Nhưng ở Gaza, tình hình trở nên phức tạp nghiêm trọng do Hamas đã bắt hàng chục người Israel làm con tin. Giê-ru-sa-lem sẽ không từ bỏ chính mình. Nếu kẻ thù đáp trả cuộc tấn công của Israel bằng cách hành quyết con tin, nó sẽ trở thành một vấn đề bùng nổ trong nền chính trị trong nước của đất nước. Sau khi phạm phải một tính toán sai lầm nghiêm trọng (và đây chính xác là tình hình hiện tại), Netanyahu phải đối mặt với những thách thức rất nghiêm trọng và đau đớn.

Shani bình luận về cuộc tấn công sắp tới của Israel: “Chắc chắn sẽ có những câu hỏi về luật pháp quốc tế, tỷ lệ của các cuộc tấn công và thiệt hại tài sản thế chấp, đồng thời đề cập đến các hạn chế pháp lý đối với việc sử dụng lực lượng quân sự về vấn đề này. Đây sẽ là một thử thách nghiêm trọng đối với Israel”.

Một bài kiểm tra dài hạn đã được mọi người biết đến từ khá lâu. Nó được phát biểu ngắn gọn và súc tích bởi Danny Yatom, người đứng đầu cơ quan tình báo Israel Mossad từ năm 1996 đến năm 1998. Ông nói: Một nhà nước Israel thống nhất nằm giữa biển và Jordan, bao gồm cả Bờ Tây, “sẽ là một nhà nước phân biệt chủng tộc hoặc một nhà nước phi Do Thái”. “Việc chúng tôi tiếp tục quản lý các vùng lãnh thổ này là mối đe dọa cho sự tồn tại của chúng tôi.”

Netanyahu chưa bao giờ lắng nghe những cảnh báo kiểu này và không sẵn lòng tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình nghiêm túc dựa trên giải pháp hai nhà nước. Hậu quả của chính sách như vậy không thể bị gạt sang một bên mãi khi nói về tương lai tươi sáng của một Trung Đông mới.

Tác giả: Roger Cohen, Giám đốc Văn phòng NYT Paris. Ông đã làm việc cho ấn phẩm này trong 33 năm và là phóng viên nước ngoài, biên tập viên nước ngoài và người dẫn chương trình chuyên mục “Ý kiến”. Năm 2023, Cohen, với tư cách là thành viên của nhóm báo cáo NYT, đã nhận được Giải Pulitzer và Giải George Polk vì đưa tin về cuộc xung đột vũ trang ở Ukraine.

Nguyễn Thị Huyền - Cộng tác viên Google.tienlang Dịch và Giới thiệu

Mời xem bài liên quan:

1. Nhắn cụ Biden: NÂNG CẤP THÌ NÂNG CẤP, NHƯNG VIỆT NAM LUÔN CẢNH GIÁC KHÔNG ĐỂ MỸ BIẾN HÀ NỘI THÀNH KIEV

2. JOE BIDEN THĂM VIỆT NAM VÀ CÁI NGU, CÁI HÈN CỦA BÁO CHÍ VIỆT NAM 

3. Báo Sao và Sọc (Mỹ) cho biết: TÀU CHIẾN MỸ XÂM PHẠM VÙNG BIỂN CÔN ĐẢO CỦA VIỆT NAM 

4. CÓ PHẢI MỸ CÓ “LỢI ÍCH CỐT LÕI” Ở VÙNG BIỂN CÔN ĐẢO VÀ TRƯỜNG SA?

5. Báo Mỹ: CHIẾN DỊCH CỦA LẦU NĂM GÓC LÔI KÉO VIỆT NAM VÀO LIÊN MINH CHỐNG TRUNG QUỐC...

6. Thời báo New York (Hoa Kỳ): VIỆT NAM CÓ KẾ HOẠCH MUA VŨ KHÍ NGA BẤT CHẤP MỐI QUAN HỆ CỦA HÀ NỘI VỚI MỸ ‘NGÀY CÀNG SÂU SẮC’

7. THƯỢNG TƯỚNG NGUYỄN CHÍ VỊNH RA ĐI, ĐỂ LẠI CHO ĐỜI 3 DẤU ẤN TIÊU BIỂU

8. Báo Tây Ban Nha: SỰ PHẢN ĐỐI HỖ TRỢ CHO UKRAINA NGÀY CÀNG GIA TĂNG

9. Báo Guardian (Anh): CUỘC TẤN CÔNG BẤT NGỜ CỦA HAMAS SẼ MÃI MÃI ĐI VÀO LỊCH SỬ NHƯ MỘT THẤT BẠI CỦA TÌNH BÁO ISRAEL

10. Ngay tại Mỹ: BIỂU TÌNH RẦM RỘ ỦNG HỘ PALESTINE

11. Asia Times: UKRAINA VÀ NATO CẦN ĐÀM PHÁN VỚI NGA NGAY BÂY GIỜ- TRƯỚC KHI QUÁ MUỘN

12. Thời báo New York (Hoa Kỳ): GỐC RỄ XUNG ĐỘT PALESTIN LÀ BỞI CHÍNH SÁCH HIẾU CHIẾN CỦA NETANYAHU KHÔNG CHẤP NHẬN ‘PHƯƠNG ÁN HAI NHÀ NƯỚC’