Quyết định xử phạt trong trường hợp này là không đúng luật!
Hai vợ chồng ca sĩ Lệ Quyên bị xử phạt mỗi người 4 triệu đồng về hành vi vi phạm trật tự, kỷ luật trong tàu bay theo điểm d khoản 4 Điều 24 Nghị định số 147/2013 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng có đôi điều chưa ổn.
1. Theo Từ điển Tiếng Việt thì “trật tự là duy trì tình trạng ổn định”, còn “kỷ luật là phép tắc do tổ chức đề ra, cần phải noi theo”. Hành vi vi phạm trật tự, kỷ luật trong tàu bay nằm tại điểm d khoản 4 Điều 24 Nghị định số 147/2013 tức là được bao trùm trong Điều 24. Tên gọi của Điều 24 là “Vi phạm quy định về an ninh hàng không đối với cảng hàng không, sân bay, chuyến bay, quản lý hoạt động bay”. Như vậy, các điều khoản nằm trong Điều 24 phải hướng đến việc duy trì trật tự, kỷ luật liên quan đến an ninh hàng không. Do đó nếu người có thẩm quyền xác định hành vi vi phạm trật tự, kỷ luật trong tàu bay thì hành vi đó phải liên quan đến an ninh hàng không. Thiết nghĩ hành vi cho con tiểu vào túi nôn mà không có bắn ra ngoài lấy nửa giọt như Lệ Quyên đã nói thì không đe dọa đến an ninh hàng không. Do đó, tiếp viên trưởng chuyến bay của VNA rất có lý khi sau đó đã nhận định rằng “hành vi này không gây uy hiếp an ninh, an toàn trên chuyến bay nên không lập biên bản màbáo cáo sự việc sau chuyến bay”.
Hành vi của Lệ Quyên có thể không đúng và có thể ít nhiều gây ra sự phản cảm. Tuy nhiên, xét dưới góc độ lý lẽ thì việccho con tiểu vào túi nôn khi con có nhu cầu cần thiết trong tình trạng nhà vệ sinh bị hạn chế sử dụng vẫn có thể cảm thông được. Tuy nhiên, hành vi này - dù không đẹp - thì cũngkhông phải là vi phạm trật tự, kỷ luật trong tàu bay dẫn đến đe dọa an ninh hàng không.
2. Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 quy định: “Đối với những vi phạm hành chính mà hình thức xử phạt là cảnh cáo hoặc phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân thì không cần phải lập biên bản mà có thể ra quyết định xử phạt luôn. Trong trường hợp vi phạm hành chính được phát hiện nhờ sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật, nghiệp vụ thì bắt buộc phải lập biên bản”. Hành vi vi phạm của ca sĩ Lệ Quyên có mức phạt 3-5 triệu đồng thì phải lập biên bản mới xử phạt được.
Cần chú ý rằng theo Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 thì đối với vi phạm hành chính xảy ra trên tàu bay thì người chỉ huy tàu bay có trách nhiệm tổ chức lập biên bản và chuyển ngay cho người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính khi tàu bay đến sân bay. Trong trường hợp này, người có thẩm quyền không thể “hợp thức hóa” bằng cách lập lại biên bản vì pháp luật đã quy định phải lập biên bản và “chuyển ngay” vào thời điểm xảy ra vi phạm.
Việc lập biên bản vi phạm hành chính trên tàu bay khác với các phương tiện giao thông khác. Đó là: Chỉ huy tàu bay là người duy nhất có thẩm quyền tổ chức lập biên bản và việc này chỉ được phép diễn ra trong khoảng thời gian người đó chỉ huy hành trình bay. Khi hành trình bay kết thúc, hành khách bước ra khỏi máy bay thì người chỉ huy không còn thẩm quyền tổ chức lập biên bản nữa. Do vậy, việc ra quyết định xử phạt trong trường hợp này là không đúng luật.
ThS CAO VŨ MINH, giảng viên khoa Luật hành chính Trường ĐH Luật TP.HCM
PHƯƠNG LOAN ghi

Không thể coi là vi phạm kỷ luật tàu bay
Về nguyên tắc, chỉ xử phạt vi phạm hành chính khi có hành vi được quy định cụ thể là hành vi vi phạm hành chính. Ví dụ như hành vi xâm nhập trái phép vào khu vực hạn chế của sân bayhoặc hành vi hành hung hành khách trên tàu bay… Tôi chưa thấy có quy định nào gọi hành vi đi tiểu vào túi nôn là hành vi vi phạm trật tự, kỷ luật trong tàu bay.
Việc cho con đi tiểu vào túi nôn trong tình huống hạn chế vào nhà vệ sinh mà không đe dọa gì đến an ninh hàng không trong chuyến bay thì không thể coi là hành vi vi phạm trật tự, kỷ luật trong tàu bay.
Luật sư NGUYỄN THẾ TÂN, Đoàn Luật sư tỉnh Tây Ninh