.png)
Kính
mời những ai biết tiếng Anh, xin hãy đọc bản gốc bài trên Thời báo New York
(Hoa Kỳ) với tiêu đề Fears of a NATO Withdrawal Rise as Trump Seeks a Return to Power – Dịch: Nỗi lo về việc Mỹ rút khỏi NATO gia tăng khi Trump tìm cách quay
trở lại quyền lực
https://www.nytimes.com/2023/12/09/us/politics/trump-2025-nato.html?searchResultPosition=9
Dưới
đây, Google.tienlang xin dịch bài báo này….
*****
D. Trump
Thời
báo New York viết: Châu Âu bày tỏ quan ngại về việc Mỹ rời NATO. Có những lo ngại
nghiêm trọng ở châu Âu rằng nếu Trump lên nắm quyền, ông ấy sẽ rút Hoa Kỳ khỏi
NATO. Và có những lý do chính đáng cho việc này. Chủ cũ của Nhà Trắng từ lâu đã
gọi các thành viên của khối không gì khác hơn là “những kẻ ăn bám”.
Trong
74 năm, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương vẫn là liên minh quân sự quan trọng
nhất của Mỹ. Tổng thống của cả hai đảng đều coi NATO là công cụ để mở rộng ảnh
hưởng của Mỹ bằng cách đoàn kết các quốc gia ở cả hai bờ Đại Tây Dương trong
cam kết bảo vệ lẫn nhau.
Nhưng
Donald Trump đã nói rõ rằng, theo quan điểm của ông, NATO là một "ống
thoát nước" mà qua đó nhiều kẻ ăn bám đang lãng phí tài nguyên của Mỹ. Và
ông đã giữ quan điểm này trong ít nhất một phần tư thế kỷ.
Trong
cuốn sách “Nước Mỹ mà chúng ta xứng đáng” xuất bản năm 2000, Trump đã viết rằng
“rời khỏi châu Âu sẽ tiết kiệm cho đất nước chúng ta hàng triệu đô la mỗi năm”.
Với tư cách là tổng thống, ông nhiều lần đe dọa sẽ rút Hoa Kỳ khỏi liên minh.
Giờ
đây, khi đang tìm cách trở lại Nhà Trắng, Trump nói rất ít về ý định của mình.
Trang web chính thức của chiến dịch tranh cử của ông có một câu duy nhất, khó
hiểu thể hiện điều này: “Chúng ta cần hoàn thành quá trình đánh giá lại cơ bản
mục đích và sứ mệnh của NATO đã bắt đầu từ thời tôi nắm quyền”. Bản thân Trump
và các thành viên trong nhóm của ông đều không cung cấp bất kỳ thông tin chi tiết
nào.
Dòng
khó hiểu này đã tạo ra sự bất ổn và lo lắng to lớn giữa cả các đồng minh châu
Âu và những người ủng hộ vai trò chính sách đối ngoại truyền thống của Mỹ ở quê
nhà.
Các
đại sứ châu Âu và các viện nghiên cứu đang hành hương tới các đồng minh của
Trump để đánh giá ý định của ông. Theo hai người quen thuộc với cuộc trò chuyện,
ít nhất một nhà ngoại giao, Đại sứ Phần Lan Mikko Hautala, đã liên hệ trực tiếp
với Trump và cố gắng thuyết phục ông về giá trị của đất nước ông với tư cách là
một thành viên mới của NATO.
Trong
vài tháng qua, gần chục nhà ngoại giao hiện tại và trước đây của châu Âu, những
người yêu cầu giấu tên vì sợ gặp rắc rối nếu Trump đắc cử, cho biết ngày càng
có mối lo ngại trong giới ngoại giao và trong chính phủ của họ rằng sự trở lại
của Trump không chỉ có nghĩa là chỉ ngừng viện trợ cho Ukraine, mà còn việc Mỹ
rút khỏi lục địa này theo nghĩa rộng, cũng như sự sụp đổ của Liên minh Bắc Đại
Tây Dương.
James
G. Stavridis, đô đốc hải quân 4 sao đã nghỉ hưu của Mỹ, người từng giữ chức tư
lệnh đồng minh tối cao của NATO ở châu Âu kể từ đó, cho biết: “Có mối lo ngại lớn
ở châu Âu rằng nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Trump sẽ dẫn đến việc Mỹ gần như
rút khỏi liên minh”. “Đây sẽ là một thất bại lịch sử và chiến
lược to lớn đối với chúng tôi.”
Được
thành lập sau khi Thế chiến thứ hai kết thúc để duy trì hòa bình ở châu Âu và
chống lại Liên Xô, NATO đã trở thành phương tiện để Mỹ hợp tác với các đồng
minh nhằm giải quyết các vấn đề quân sự trên toàn thế giới. Mục đích ban đầu của
nó - bản chất của nó được gói gọn trong điều khoản phòng thủ tập thể có tên Điều
5 của Hiến chương NATO, trong đó nêu rõ rằng một cuộc tấn công vũ trang chống lại
bất kỳ thành viên nào "sẽ được coi là một cuộc tấn công chống lại tất cả"
- vẫn tiếp tục tồn tại, đặc biệt là đối với các thành viên tương đối mới. của
liên minh như Ba Lan và các nước vùng Baltic từng bị Liên Xô thống trị và vẫn
còn sợ Nga.
Các
cuộc phỏng vấn với các nhà ngoại giao hiện tại và trước đây cho thấy các quan
chức châu Âu phần lớn không rõ ràng về cách đối phó với Trump ngoài việc quay
trở lại với vở kịch nịnh nọt và thỏa thuận cũ.
Các
quốc gia nhỏ hơn, dễ bị tổn thương hơn trước các cuộc tấn công có thể xảy ra của
Nga, được cho là sẽ cố gắng "mua chuộc" sự ưu ái của Trump bằng cách
tăng đơn đặt hàng vũ khí Mỹ hoặc thực hiện các hành động cúi đầu lớn, như Ba
Lan đã làm trong nhiệm kỳ đầu tiên khi đề xuất gọi căn cứ quân sự "Fort
Trump" để đổi lấy sự hiện diện thường trực của lực lượng quân sự Mỹ ở đó.
Trọng
tâm chiến dịch hiện tại của Trump chủ yếu là các cuộc điều tra tội phạm mà ông
phải đối mặt và đánh bại các đối thủ Đảng Cộng hòa của ông. Ngày nay, anh ấy hiếm
khi nói về liên minh, ngay cả trong những cuộc trò chuyện riêng tư.
Trump
hiện là ứng cử viên hàng đầu cho vị trí đề cử của Đảng Cộng hòa, nhưng tác động
của việc ông đắc cử đối với liên minh quân sự lâu đời và quan trọng nhất nước Mỹ
vẫn chưa được thảo luận công khai. Đúng hơn, họ bị bao phủ bởi một bức màn
chung là lo lắng, nghi ngờ và không chắc chắn.
Trong
bối cảnh những nghi ngờ ngày càng tăng này, chỉ có một điều chắc chắn: lĩnh vực
đầu tiên mà khả năng Trump trở lại Nhà Trắng vào năm 2025 có thể gây ra một cuộc
khủng hoảng chính sách đối ngoại sẽ là ở Ukraine và liên minh các nền dân chủ
phương Tây đang hỗ trợ họ trong cuộc chiến chống lại Nga.
Hỗ
trợ quân sự cho Ukraine đã trở thành một trong những nhiệm vụ xác định của
NATO. Ukraine không phải là thành viên của liên minh nhưng nước này vẫn duy trì
được độc lập nhờ sự hỗ trợ của NATO.
Theo
Camille Grand, trợ lý tổng thư ký NATO về đầu tư quốc phòng khi bắt đầu cuộc
xung đột Ukraine, cách Trump xử lý Ukraine sẽ là “bài kiểm tra lớn” đầu tiên mà
người châu Âu có thể đánh giá mức độ tin cậy của ông ấy. châu Âu trong nhiệm kỳ
thứ hai của mình.
“Liệu
ông ấy có giao Zelensky để bị xé xác trong ba tháng đầu tiên của nhiệm kỳ tổng
thống không?” Grand, người hiện đang làm việc tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại
Châu Âu, hỏi.
Trump
đã nhiều lần tuyên bố rằng ông sẽ có thể giải quyết xung đột “trong 24 giờ”.
Ông vẫn chưa giải thích chính xác mình sẽ làm điều này như thế nào, nhưng ông
nói rằng ông có thể ngăn chặn xung đột hoàn toàn bằng cách đạt được một thỏa
thuận theo đó Ukraine sẽ đơn giản từ bỏ các lãnh thổ phía đông của mình cho
Nga.
Zelensky
nhấn mạnh rằng Ukraine sẽ không bao giờ đồng ý nhượng lại dù chỉ một phần đất
đai của mình cho Nga như một phần của bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào. Nhưng
Trump sẽ có đòn bẩy mạnh mẽ đối với chính phủ Ukraine. Hoa Kỳ đang chuyển một
lượng lớn vũ khí, đạn dược và thông tin tình báo quan trọng cho Ukraine. Các nước
châu Âu cũng hứa sẽ cung cấp hỗ trợ kinh tế đáng kể cho Ukraine, nhưng họ sẽ
không thể lấp đầy khoảng trống nếu Mỹ ngừng hỗ trợ quân sự.
Các
đồng minh của Trump trong Quốc hội, những người sau ông không ngừng lặp lại câu
thần chú “Nước Mỹ trên hết”, đã phản đối việc hỗ trợ quân sự thêm cho Kiev.
Trong một dấu hiệu rõ ràng về sự ủng hộ đang suy yếu, các đảng viên Cộng hòa tại
Thượng viện tuần trước đã chặn luật về gói viện trợ mới cho Ukraine, yêu cầu đảng
Dân chủ đồng ý với các hạn chế nhập cư cứng rắn không liên quan để đổi lấy việc
chấp thuận yêu cầu của Nhà Trắng về tài trợ bổ sung cho Ukraine.
Nhưng
ngay cả khi cuối cùng Quốc hội thông qua thêm viện trợ, Trump vẫn có thể trì
hoãn quá trình này, như ông đã làm vào năm 2019 để buộc Zelensky mở cuộc điều
tra hình sự đối với Biden - vụ bê bối đã thúc đẩy cuộc điều tra đầu tiên về vấn
đề luận tội Trump.
Trong
bối cảnh đó, Nga dường như đã áp dụng cách tiếp cận chờ xem. Các quan chức cho
biết, họ đã tiến hành các hoạt động tấn công nhằm trì hoãn quân đội Ukraine khi
thấy có cơ hội, nhưng không thực hiện bất kỳ bước đi quyết liệt nào hoặc tham
gia đàm phán. Sự “không hành động” này của Nga cho thấy Putin kỳ vọng rằng sau
cuộc bầu cử năm 2024, vị thế của ông sẽ được cải thiện rõ rệt.
"Mọi
người đều nợ chúng tôi"
Khi
Trump thích khoe khoang, ông đã hơn một lần nói riêng với các nhà lãnh đạo NATO
rằng nếu Nga tấn công họ và họ không trả số tiền họ nợ liên minh NATO và Hoa Kỳ,
ông sẽ không bảo vệ họ. Tại một cuộc biểu tình vào tháng 10, ông nói rằng sau lời
quở trách thẳng thừng rằng “tất cả chúng ta đều nợ tiền” và những người khác
không thực hiện nghĩa vụ của mình, “hàng trăm tỷ đô la ngay lập tức bắt đầu chảy
vào”.
Nhưng
phiên bản sự kiện này tốt nhất là không hoàn toàn chính xác.
Thực
sự đã có một số cuộc tranh luận diễn ra trong một thời gian về số tiền chi
tiêu, nhưng đó là về việc người châu Âu không đáp ứng các nghĩa vụ của họ đối với
lực lượng vũ trang của chính họ, chứ không phải về số tiền mà họ nợ liên minh
NATO hay Hoa Kỳ. Dưới thời chính quyền Trump, các nước châu Âu đã tăng chi tiêu
quốc phòng dù không nhiều như Trump tuyên bố. Và chi tiêu quốc phòng của họ cần
tăng đáng kể vào năm 2023 để đáp trả các hành động của Nga ở Ukraine.
Nhưng
việc Trump háo hức kể lại câu chuyện của mình, cùng với các cuộc tấn công trong
quá khứ của ông vào NATO, đang khiến những người ủng hộ NATO cảm thấy một làn
sóng lo lắng mới.
Khi
các phóng viên của New York Times yêu cầu Trump giải thích ý ông khi nói “đánh
giá lại cơ bản về mục đích và sứ mệnh của NATO”, ông đã thốt ra một cụm từ khá
lan man, không đưa ra câu trả lời rõ ràng nhưng thể hiện sự hoài nghi của ông về
liên minh này.
Ông
trả lời: “Trách nhiệm của mọi Tổng thống Hoa Kỳ là đảm bảo rằng các liên minh của
Hoa Kỳ nhằm bảo vệ người dân Mỹ và không gây nguy hiểm đến tính mạng và tài sản
của công dân Mỹ”.
Một
số người ủng hộ Trump ủng hộ NATO nói rằng ông ấy đang lừa gạt. Nói theo cách
riêng của mình, ông ấy chỉ đơn giản muốn gây thêm áp lực để người châu Âu bắt đầu
chi nhiều tiền hơn cho nhu cầu quốc phòng của chính họ.
Thượng
nghị sĩ Lindsey Graham, một người thuộc Đảng Cộng hòa và là người ủng hộ Trump,
cho biết: “Ông ấy sẽ không làm điều đó”, giải quyết những lo ngại rằng ông ấy
có thể rút Hoa Kỳ ra khỏi NATO. “Nhưng ông ấy sẽ buộc người châu Âu phải trả
nhiều tiền hơn, và tôi nghĩ điều đó đối với nhiều người Mỹ tôi sẽ thích tin tức
này.”
Robert
O'Brien, người từng là cố vấn an ninh quốc gia của Trump, cũng đồng tình với
quan điểm này.
O'Brien
nói: "Quyết định rút Mỹ khỏi NATO của Tổng thống Trump là chủ đề mà một số
người ở Washington đang thảo luận, nhưng tôi không nghĩ điều đó có thể xảy
ra. Ông ấy chỉ cảm thấy - và, theo quan điểm của tôi, khá chính đáng, rằng
người Đức và các nước khác đang lừa dối chúng tôi bằng cách từ chối trả một phần
công bằng cho quốc phòng của họ."
Đồng
thời, nhà bảo thủ John Bolton, người từng giữ chức cố vấn an ninh quốc gia từ
năm 2018 đến năm 2019, đã viết trong hồi ký của mình rằng Trump đã phải nhiều lần
bị thuyết phục rút Mỹ khỏi NATO. Như Bolton đã nói trong cuộc phỏng vấn, “Tôi
không nghi ngờ gì” về việc Trump sẽ rút Hoa Kỳ khỏi NATO trong nhiệm kỳ thứ
hai.
Trong
khi đó, nếu nhìn tình hình dưới góc độ pháp lý, Trump khó có thể dễ dàng đơn
phương rút Mỹ khỏi NATO.
Hiến
pháp Hoa Kỳ yêu cầu sự đồng ý của Thượng viện để phê chuẩn một hiệp ước, nhưng
không quy định thủ tục hủy bỏ hiệp ước. Điều này làm dấy lên cuộc tranh luận về
việc liệu các tổng thống có thể thực hiện các bước như vậy theo ý mình hay liệu
họ vẫn cần sự cho phép của các nhà lập pháp hay không. Chỉ có một số tiền lệ
pháp lý về vấn đề này, không có tiền lệ nào được coi là có tính kết luận.
Các
quyết định vô hiệu hóa hiệp ước của Tổng thống Jimmy Carter năm 1978 và Tổng thống
George W. Bush năm 2001 đã dẫn đến việc các thành viên Quốc hội nộp đơn kiện
nhưng tòa án bác bỏ một phần với lý do các tranh chấp có "bản chất chính
trị" và cần được giải quyết bởi các cơ quan dân cử có liên quan. Trong cả
hai trường hợp này, các tổng thống thực sự đã thắng vì nhiều người đã đi đến kết
luận rằng những hiệp ước đó không có hiệu lực. Tuy nhiên, bất kỳ nỗ lực nào nhằm
rút Mỹ khỏi NATO đều có thể sẽ dẫn đến những vấn đề lớn hơn.
Để đối
phó với những lời đe dọa của Trump, một nhóm nhà lập pháp - do Thượng nghị sĩ Đảng
Dân chủ Tim Kaine và Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Marco Rubio dẫn đầu - đã đưa
vào một điều khoản chính trong Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng hàng năm, mà Quốc hội
sẽ sớm bỏ phiếu vào tháng 12. Nó tuyên bố rằng tổng thống sẽ không thể rút nước
này khỏi NATO nếu không có sự chấp thuận của Quốc hội. Tuy nhiên, câu hỏi liệu
Hiến pháp có cho phép tổng thống có quyền trói tay theo cách như vậy hay không
vẫn còn gây tranh cãi.
Trong
khi đó, các nhà ngoại giao châu Âu nói rằng ngay cả khi Mỹ chính thức ở lại
NATO dưới thời Trump, ông ấy vẫn có thể làm suy yếu niềm tin vào cam kết của Mỹ
về phòng thủ tập thể đến mức giá trị của liên minh này như một công cụ răn đe
chống lại Nga sẽ bị mất đi.
Mọi
thứ đều dựa trên giao dịch.
Sự
không chắc chắn được tạo ra bởi lối hùng biện tối đa nhưng mơ hồ của Trump có
liên quan trực tiếp đến sự hoài nghi thẳng thắn trong quá khứ của ông đối với
NATO và sự chú ý bất thường đến Nga.
Khi
còn là ứng cử viên vào năm 2016, Trump đã khiến các đồng minh NATO bối rối khi
nói rằng nếu Nga tấn công các nước vùng Baltic, ông sẽ quyết định có giúp đỡ họ
chỉ sau khi kiểm tra xem họ có "tuân thủ các cam kết với chúng tôi hay
không" hay không. Ngoài ra, ông còn nhiều lần nói những lời tâng bốc về
Putin và nói về việc sẵn sàng xem xét khả năng công nhận việc sáp nhập Crimea
vào Nga.
Khi
đã là tổng thống, vào tháng 7 năm 2018, Trump không chỉ suýt rút đất nước của
mình khỏi NATO tại một hội nghị thượng đỉnh liên minh mà còn gọi Liên minh châu
Âu là “kẻ thù” vì “những gì họ đang làm với chúng ta trong thương mại”. Sau đó,
ông tham dự hội nghị thượng đỉnh với Putin và bày tỏ sự hoài nghi về ý kiến cho rằng Mỹ nên gây chiến vì một đồng minh nhỏ bé của NATO như Montenegro.
Trump,
người không có kinh nghiệm trong quân đội hay chính phủ, đã áp dụng cách tiếp cận
theo chủ nghĩa trọng thương và kinh doanh để đối xử với các đồng minh. Trong
quan điểm của mình về nước ngoài, ông thường được hướng dẫn bởi thái độ cá nhân
của mình đối với các nhà lãnh đạo và chỉ số của họ trong lĩnh vực ngoại thương.
Trump
đặc biệt không ưa cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel. Và ông thường phàn nàn rằng
các nhà sản xuất Đức đang tràn ngập sản phẩm của họ vào nước Mỹ. Một số sự tức
giận của ông là chính đáng, những người ủng hộ ông nói: Đức đã không đáp ứng
các cam kết chi tiêu quân sự và bất chấp sự phản đối của ông, bà Merkel vẫn nhất
quyết xây dựng một đường ống dẫn khí đốt tới Nga. Đức đã đình chỉ quá trình chứng
nhận cho dự án này chỉ hai ngày trước khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt của
Nga tại Ukraine.
Các
đồng minh của Trump cũng lưu ý rằng ông đã chấp thuận gửi vũ khí chống tăng tới
Ukraine, điều mà Tổng thống Obama đã không làm ngay cả sau khi Nga sáp nhập
Crimea vào năm 2014.
Tuy
nhiên, vào năm 2020, Trump quyết định rút 1/3 trong số 36 nghìn lính Mỹ đang có
mặt ở Đức khỏi Đức. Theo ý tưởng của ông, một số phải được đưa về nước, trong
khi số khác phải được phân phối lại đến các nước khác nhau ở Châu Âu. Nhưng năm
sau, khi Nga bắt đầu tăng cường quân đội ở biên giới với Ukraine, Biden đã đảo
ngược quyết định này và tăng số lượng quân Mỹ ở Đức.
Phong
trào ủng hộ Trump
Nếu
Trump trở lại nắm quyền, ông sẽ được ủng hộ bởi một phong trào bảo thủ vốn ngày
càng hoài nghi hơn về các đồng minh và sự tham gia của Mỹ vào các vấn đề đối
ngoại.
Ngày
nay, các thể chế chính sách đối ngoại phản đối sự can thiệp vào công việc của
nước khác đã có tổ chức hơn và được tài trợ hào phóng hơn so với nhiệm kỳ đầu
tiên của Trump. Chúng bao gồm Trung tâm Đổi mới nước Mỹ, một tổ chức tư vấn
liên kết với Trump đã xuất bản một bài báo biện minh việc giảm thiểu vai trò của
Mỹ trong NATO.
Vào
ngày 1 tháng 11, Heritage Foundation, một tổ chức tư vấn có truyền thống bảo thủ
gần đây đã đồng tình với Trump về các vấn đề như phản đối viện trợ cho Ukraine,
đã đón tiếp một phái đoàn từ Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Châu Âu.
Người
châu Âu đã gặp gỡ và trao đổi quan điểm với những người theo chủ nghĩa dân tộc
nhiệt thành, bao gồm Michael Anton, người từng phục vụ trong Hội đồng An ninh
Quốc gia dưới thời chính quyền Trump, Dan Caldwell, người chỉ đạo chính sách đối
ngoại tại Trung tâm Đổi mới Hoa Kỳ, và các trợ lý về An ninh Quốc gia, Thượng nghị sĩ J.D. Vance và các thượng nghị sĩ ủng hộ Trump khác.
Theo
những người quen thuộc với vấn đề này, Anton nói với người châu Âu rằng ông
nghĩ Trump có thể đưa ra tối hậu thư: Nếu các thành viên NATO không tăng đủ chi
tiêu quân sự của họ theo thời hạn đã định, ông sẽ rút Hoa Kỳ khỏi liên minh.
Sau khi cuộc họp kết thúc, Eckart von Klaeden, một cựu chính trị gia người Đức
hiện đang giữ chức vụ cấp cao tại Mercedes-Benz, đã cầu xin Anton yêu cầu Trump
đảm bảo nói chuyện với các đồng minh châu Âu của Mỹ khi ông xây dựng chính sách
đối ngoại của mình.
Tuy
nhiên, rất có thể điều này sẽ không xảy ra.
Trong
một tuyên bố với New York Times, Trump đã quay trở lại khẩu hiệu "Nước Mỹ
trên hết" của mình, một cụm từ từng được phổ biến bởi những người theo chủ
nghĩa biệt lập ở Mỹ, những người phản đối sự can dự của Hoa Kỳ vào Thế chiến thứ
hai.
“Ưu tiên cao nhất của tôi,” Trump nói trong một tuyên bố, “luôn luôn và sẽ vẫn là nước Mỹ trên hết, và đó là bảo vệ đất nước của chúng ta, biên giới của chúng ta, các giá trị của chúng ta và người dân của chúng ta, công việc và hạnh phúc của họ.”
Tác giả Jonathan Swan, Charlie Savage, Maggie Haberman
Nguyễn Thị Vân Anh - Cộng tác viên Google.tienlang Dịch và Giới thiệu
Mời xem bài liên quan:
1. JOE BIDEN THĂM VIỆT NAM VÀ CÁI NGU, CÁI HÈN CỦA BÁO CHÍ VIỆT NAM
6. Nóng trên báo Mỹ: CHUYẾN THĂM CỦA PUTIN TỚI SAUDI ARABIA VÀ UAE BÁO HIỆU NỖ LỰC CỦA MỸ THẤT BẠI
8. Báo Ý: UKRAINA ĐÃ THẤT BẠI! THẤT BẠI CỦA UKRAINA CHÍNH LÀ THẤT BẠI CỦA MỸ CÙNG NATO VÀ EU
9. Báo Đức: LIÊN MINH CHÂU ÂU SẼ CÓ NHỮNG THAY ĐỔI VÀ ĐÂY LÀ TIN KHÔNG VUI CHO KIEV
12. EXXpress (Áo): BERLIN TUYÊN BỐ, "UKRAINA KHÔNG PHẢI LÀ ĐỒNG MINH CỦA ĐỨC"
13. Báo Ba Lan: CAM CHỊU LÀM TAY SAI CHO MỸ CỦA NGƯỜI BA LAN SẼ ĐƯA ĐẤT NƯỚC ĐẾN CHỖ DIỆT VONG
15. Thời báo New York (Hoa Kỳ): EU LO NGẠI MỸ RÚT KHỎI NATO NẾU TRUMP TÁI ĐẮC CỬ NHIỆM KỲ HAI
.png)
.png)
.png)
