ĐẠI SỨ MỸ NÓI VỀ CHUYẾN THĂM CỦA OBAMA

Hôm nay, ngày 13-6-2016, đi kiểm tra sức khỏe định kỳ hàng tháng về, nghỉ trưa dậy lúc 15 giờ, tôi đọc được bài "Đại sứ Mỹ nói về chuyến thăm của Obama" do BBC đăng ngày 9 tháng 6 năm 2916:

       

        "Nhân nói về chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Obama, Đại sứ Ted Osius khẳng định Hoa Kỳ "tôn trọng chủ trương của Việt Nam" về Vịnh Cam Ranh và nói "đã đề nghị hỗ trợ" trong thảm họa cá chết tại miền Trung.

        Ông Ted Osius đã tham gia một cuộc thảo luận tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược (CSIS) ở Hoa Kỳ ngày 8/6, tại đó ông trả lời nhiều câu hỏi liên quan các chủ đề thu hút sự quan tâm".

        Xin rút ra một số chi tiết trong trong bài này:

         "Khi đề cập tới cuộc gặp giữa Tổng thống Obama với đại diện xã hội dân sự hôm 24/5 ở Hà Nội, mà một số nhà hoạt động nói đã bị ngăn cản tham gia, ông Ted Osius nói quả thực tổng thống "đã không thể ngồi trò chuyện cùng tất cả số đại diện xã hội dân sự mà tôi tham vấn ngài gặp".

        "Ngài tổng thống đã nói rõ trong phát biểu trước công chúng của mình rằng ngài thất vọng vì không gặp được hết mọi người tuy ngài rất vui được nói chuyện với những người đã gặp".

        Tuy nhiên, phía Mỹ cho rằng "đây là đất nước của họ [phía Việt Nam] và là quyết định của họ".

        Ông Ted Osius thừa nhận rằng nhân quyền vẫn là lĩnh vực tồn tại nhiều khác biệt nhất giữa Hoa Kỳ và Việt Nam.

        Khi được hỏi về các tranh cãi quanh vai trò của cựu Thượng nghị sĩ Bob Kerrey trong Đại học Fulbright Việt Nam, Đại sứ Osius nói: "Đại học Fulbright là tổ chức độc lập, ban lãnh đạo không phải do Chính phủ Mỹ hay Chính phủ Việt Nam bổ nhiệm. Đó là điều tốt".

        Ông cũng cho rằng cuộc tranh cãi liên quan Đại học Fulbright là "lành mạnh". Theo ông, "không có đâu hướng tới tương lai và tha thứ  hơn Việt Nam".

        "Đó sẽ là điều xảy ra trong tương lai, người dân Việt Nam sẽ hướng tới tương lai và tha thứ".

        Mua vũ khí

        Trả lời câu hỏi liệu Việt Nam sẽ mua vũ khí gì của Mỹ sau khi lệnh cấm vận được gỡ bỏ hoàn toàn, ông Ted Osius nói: "Những mặt hàng đầu tiên Việt Nam muốn mua từ chúng ta có lẽ là trang thiết bị nhằm giúp họ tăng cường an ninh hàng hải. Chúng tôi đã nhận được một số yêu cầu từ quân đội Việt Nam. Có thể sẽ có thêm yêu cầu trong thời gian tới nhưng tôi không cho là họ sẽ đột nhiên vội vàng mua sắm nhiều thứ".

        Ông Osius nhận định việc mua sắm vũ khí của Việt Nam từ Mỹ sẽ "từ từ, được cân nhắc thận trọng; các quyết định được đưa ra theo cơ sở cân nhắc chiến lược để có phương án tốt nhất".

        Ông cũng nói nếu có ai cho rằng Việt Nam tự nhiên chi tiêu phóng khoáng thì là suy nghĩ sai vì quá trình này sẽ mất thời gian, một phần vì "quy trình mua bán vũ khí của chúng ta [Hoa Kỳ] khá phức tạp và phía Việt Nam vẫn đang tìm hiểu hệ thống này".

        Đặc biệt, theo ông Ted Osius, Việt Nam quan tâm tới việc cùng sản xuất vũ khí với Hoa Kỳ.

        Quá trình mua bán vũ khí sẽ cần cách tiếp cận "kiên trì, từng bước một".

        Ông Đại sứ Hoa Kỳ cũng đề cập đến Vịnh Cam Ranh của Việt Nam, và nói: "Chúng tôi tôn trọng chính sách ba không của Việt Nam".

        Ông giải thích ba nguyên tắc này là: Không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự ở Việt Nam, không liên minh quân sự với nước nào và không cho nước nào sử dụng lãnh thổ của Việt Nam để phương hại một nước thứ ba.

        'Đề nghị hỗ trợ' vụ cá chết

        Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam cũng cho hay Mỹ đã đề nghị giúp đỡ Việt Nam "gần như ngay lập tức" khi nghe tin về việc cá chết hàng loạt ở biển miền Trung hồi tháng Tư, dẫn đến biểu tình.

        Tuy nhiên ông cho biết đề xuất này không được chấp nhận.

        Đại sứ Osius nói đã có sự hợp tác giữa một số nhà khoa học Hoa Kỳ và nhà khoa học Việt Nam để tìm nguyên nhân cá chết, nhưng "sự hợp tác đó không phải có được từ đề nghị chính thức của chúng tôi," ông khẳng định.

        Về các cuộc biểu tình, ông Ted Osius cũng nói "quan điểm của chúng tôi là biểu tình ôn hòa là điều tốt".

        "Thế nhưng chúng tôi không can thiệp bằng bất cứ cách nào. Đây là vấn đề nội bộ của Việt Nam và chúng tôi khuyến khích chính phủ Việt Nam ứng xử với các cuộc biểu tình bằng phương pháp phù hợp".

        Ý kiến của người đọc:

        Đây là lần đầu tiên tôi "khai thác" một bài viết của BBC Việt ngữ, bởi nó cho tôi một đôi điều thú vị.

                - Trước tiên, tôi nhận thấy ông Ted Osius là một người tỏ ra hiểu biết người Việt nói chung, Chính phủ Việt Nam nói riêng; Chính phủ Mỹ cũng tỏ ra tôn trọng Chính phủ Việt Nam bằng chứng minh những điều ông Ted Osius đã nói về việc Việt Nam sẽ mua sắm vũ khí của Mỹ thế nào, chính sách Ba không của Việt Nam; vấn đề tôn trọng chuyện nội bộ của Việt Nam, v.v...

        - Hai là, qua những điều ông Ted Osius trả lời BBC cho chúng ta thấy rõ Đảng, Chính phủ Việt Nam giữ vững tính độc lập tự chủ trong quan hệ với Mỹ, người Mỹ phải tôn trọng quyền độc lập, tự chủ của Việt Nam. (ngay cả chuyện "cá chết" Việt Nam cũng không cần nhờ Chính phủ Mỹ "giúp đỡ"); hay Việt Nam muốn hợp tác sản xuất vũ khí với Mỹ cũng để giữ thế chủ động của mình.

        - Ba là, khi đề cập đến Đại học Fulbright, ông Ted Osius nói: "không có đâu hướng tới tương lai và biết tha thứ hơn Việt Nam" là rất đúng. Song ông thêm câu: "Đó sẽ là điều xảy ra trong tương lai, người dân Việt Nam sẽ hướng tới tương lai và tha thứ". Chắc ông Ted Osius nghe biết được những bất bình của nhiều người Việt Nam đối với người Mỹ. Vậy, để "điều xảy ra trong tương lai, người dân Việt Nam sẽ hướng tới tương lai và tha thứ" như ông nhận định thì nước Mỹ phải có trách nhiệm với những mất mát của người dân Việt Nam, thể hiện phục thiện trước hết là nỗi đau của bao gia đình bị chất độc da cam Việt Nam chắc ông và nhiều người Mỹ thừa biết, nhưng đến nay nước Mỹ còn làm ngơ.

        - Bốn là, ông Ted Osius đã nói được câu: "đây là đất nước của họ [phía Việt Nam] và là quyết định của họ". Tôi nghe được đấy. Nhưng, khi ông đề cập đến chuyện cá chết, khi nhắc tới các cuộc biểu tình ông lại nói: "quan điểm của chúng tôi là biểu tình ôn hòa là điều tốt". 

 (Theo tôi biết các cuộc biểu tình vừa qua nhân vụ cá chết là không ôn hòa). Đây chính là điều ông thừa nhận rằng nhân quyền vẫn là lĩnh vực tồn tại nhiều khác biệt nhất giữa Hoa Kỳ và Việt Nam". Vậy thì nước Mỹ nên xem lại, điều chỉnh vấn đề này cho phù hợp với nội dung đoạn đầu câu nói cuối cùng của ông trong bài này: "Thế nhưng chúng tôi không can thiệp bằng bất cứ cách nào. Đây là vấn đề nội bộ của Việt Nam và chúng tôi khuyến khích chính phủ Việt Nam ứng xử với các cuộc biểu tình bằng phương pháp phù hợp".         

        Xin hỏi ông Ted Osius: Việt Nam làm bạn với nhiều nước đồng minh của Mỹ như Nhật Bản, Hàn Quốc, và những nước khác như Ấn Độ, Nga, Trung Quốc v.v... không nước nào "xía" vào công việc nội bộ của Việt Nam, không đặt điều kiện bất cứ điều gì về nhân quyền cả. Vậy người Mỹ các ông đã nói "chúng tôi không can thiệp bằng bất cứ cách nào" thì hãy đừng dùng con bài nhân quyền đặt điều kiện với Việt Nam, không tiếp xúc với những người chống đối nhà nước Việt Nam nữa lúc đó người Việt Nam "sẽ hướng tới tương lai và tha thứ", như ông nói.

                                                                                GIÀ THÉP